Moeder op oorlogspad

Gewapend met de deegroller staat ze klaar: Mama Tandoori. Klaar om iedereen die haar te na komt een mep te verkopen of het nu een malafide bouwvakker is of haar eigen man. En ook haar zoon Ernest van der Kwast krijgt een lel als hij thuis komt vertellen dat hij schrijver wil worden.

Dezelfde avond verbrandde mijn moeder een vuilniszak op het terras. ‘Ga weg, geest!” schreeuwde ze. ‘Boze geest van Ernest, verdwijn!’

Als de deegroller niet neerkomt op het hoofd van een van de aanwezigen, dan komt er wel een pantoffel aansuizen. Ernest van der Kwast geeft in Mama Tandoori een portret van zijn eigen familie. Zijn opvliegende moeder is de spil in de lange verhalen die samen een komische familieroman vormen. Ze kwam uit Indië naar Nederland, werkte in een ziekenhuis en bleef hangen aan de toekomstige vader van Ernest die haar honderden malen om haar ja-woord vroeg. Daar zou hij nog spijt van krijgen.

Het is te hopen dat Mama Tandoori een uitvergroting is van de werkelijkheid, want ze is iemand met een gebruiksaanwijzing. Zo heeft ze een maniakale manier om alles wat gratis is mee te nemen en alles wat in de aanbieding is in te slaan.  Van der Kwast laat dit soort zaken bij herhaling terugkomen waardoor het een uiterst hilarisch boek wordt. Maar als het alleen maar grappig zou zijn, dan zou het boek teleurstellen. Van der Kwast weet ook weemoed en teleurstelling een rol te geven in het leven van zijn moeder en daarmee wordt ze een echt karakter. Een vrouw in de literatuur die je niet licht zult vergeten.

Een van de verhalen waarin die combinatie het krachtigst werkt, is ‘Gratis is goed’ waarin mama Tandoori met haar oudst geboren zoon Ashirwad naar Lourdes gaat. Na een epileptische aanval als kind is Ashirwad geestelijk gehandicapt. Dat komt goed uit want mama Tandoori heeft een begeleiderspas waarmee ze gratis in de tourbus mee denkt te kunnen, net als in het reguliere openbaar vervoer. En ja hoor, het lukt haar. Zoals het ook lukt om op de terugreis liters gratis Lourdeswater in koffers mee terug te nemen. Alleen haar zoon, die ze een gouden toekomst wilde bezorgen, is nog steeds niet genezen.

Dit boek deed me denken aan de betere verhalen van David Sedaris die ook tragikomische verhalen over zijn familie weet te schrijven. Na zijn debuut Soms zijn dingen mooier als er mensen klappen en de boeken die hij schreef onder de pseudoniemen Yusef el Halal en Sieger Sloot lijkt Ernest van der Kwast zijn eigen stem gevonden te hebben als schrijver. Je hoopt heel erg dat er meer van dit soort boeken zullen volgen.

Coen Peppelenbos

Ernest van der Kwast – Mama Tandoori. Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam, 216 blz. € 17,50.