Absurdistisch revisionisme

Er was een tijdje dat Cowboy Henk-liefhebbers vreesden dat Humo hun held aan de kant had gezet – onbegrijpelijk, maar je weet het nooit – of dat de makers, Kamagurka en Herr Seele, er na dertig jaar mee waren gestopt. Maar toen was de ongekroonde, maar geel gekuifde Belgische nationale held opeens terug op de vaste laatste pagina van het weekblad, en hoe: als échte nationale held in een nieuwe reeks waarin hij zich als geschiedenisprofessor had ontpopt en de Belgische geschiedenis uit de doeken deed, een geschiedenis waarin hijzelf natuurlijk veelvuldig figureert. Al voor de zomer verscheen het boek ervan, maar Kama & Seele maken met Cowboy Henk een universele en tijdloze strip, en gezien de recente benoeming van de Belgische premier is de tijd dus nog steeds rijp voor wat historische achtergronden in De vaderlandsche geschiedenis – Verteld door Cowboy Henk, liefdevol uitgegeven door De Bezige Bij Antwerpen. Dat de cartoonist Willem de tekenaar van Cowboy Henk, Herr Seele, de beste stilist onder de tekenaars heeft genoemd, is niet verwonderlijk; elke pagina is een feest voor het oog. Bovendien staan er naast de strips voor de gelegenheid ook schilderijtjes afgebeeld die elk een periode uit de Belgische geschiedenis belichten.

Cowboy Henk (2)Net als Asterix & Obelix zit dit alternatieve geschiedenisboek vol met ironische anachronismen. Opgepast, voor naargeestig nationalisme is Cowboy Henk te absurdistisch, anarchistisch zou je kunnen zeggen; het gaat hooguit om folklore. Sterker nog, de Belgen worden veelal afgeschilderd als een ietwat knullig volkje. Soms is de geschiedschrijving kritisch, om niet te zeggen cynisch, bijvoorbeeld ten aanzien van de ‘grootste Belg’, Pater Damiaan. Bovenaan de pagina staat in kleine lettertjes: ‘Pater Damiaan, die in 1840 als Jozef de Veuster wordt geboren en op het eiland Molokai overlijdt, wordt door de katholieke Kerk beschouwd als een martelaar van de naastenliefde. Hij wordt in 2009 door paus Benedictus XVI heilig verklaard.’ Vervolgens zien we wat onder die naastenliefde precies wordt verstaan. Of koning Leopold II, die in Congo huishoudt. De fraaiste pagina’s zijn die over het surrealisme met Cowboy Henk in een pijpenwinkel, en het bezoek aan een rommelmarkt – ‘rommel IS geschiedenis,’ merkt Henk op – die verandert in een slagveld van de Eerste Wereldoorlog. Laat het revisionisme maar aan Cowboy Henk over.

Johannes van der Sluis

Kamagurka & Herr Seele – De vaderlandsche geschiedenis – verteld door Cowboy Henk, De Bezige Bij, Antwerpen, 66 blz. € 19,99.