Een vreemde vogel in een dierenwinkel

Het oordeel over de Boekenweekgeschenken van de laatste jaren is doorgaans positief, het boekje dat je krijgt is vaak een echt cadeau. Het boekje dat tijdens de Maand van het Spannende Boek wordt weggegeven, is – op die van Charles den Tex in 2010 na – meestal een klap in het gezicht.

pauw-grijs-gebiedDit jaar is het cadeauboek geschreven door Marion Pauw. Grijs gebied heet het en het gaat over een verkrachter die het meisje Naomi onder een viaduct van de fiets trekt, in elkaar schopt en deels verminkt. De dader vlucht weg als een dappere gymleraar te hulp schiet. Een wat bangere buurtbewoner is net te laat om held te zijn. Sterker nog, de aan slapeloosheid lijdende Albert wordt later zelfs hoofdverdachte van de politie. Naomi is de rest van het boekje slachtoffer en Albert zint op een manier om de echte dader op te sporen en – spoileralert – met behulp van een autistische jongen en achtervolging in een stadsbus lukt dat ook nog.

Hoera.

Je hoopt alleen dat er ook wat spanning in het verhaal zit, maar helaas heeft Pauw er een komisch boekje van gemaakt. Vooral Albert en zijn vrouw zijn een komisch duo met hun gemopper en gescheld op elkaar. Ik citeer even een paar zinnen uit hun dialoog: stel je man is ’s nachts de deur uit geweest, is min of meer getuige geweest van een verkrachting en is door de politie verhoord. En als hij dan eindelijk thuiskomt en alles vertelt aan zijn vrouw Ans, dan reageert die als volgt:

‘O,’ zei Ans. ‘Nou lekker is dat. Wel een beetje dom van dat meisje, als ik het mag zeggen. Iedereen weet toch dat je daar niet ’s nachts moet fietsen. En helemaal niet als meisje alleen. En dan die strakke broekjes die ze tegenwoordig allemaal dragen… Dat is toch een beetje vragen om problemen. Het verbaast me eerlijk gezegd dat er niet al veel eerder iets is gebeurd. Ze hadden daar al lang iets moeten doen. Betere verlichting of voor mijn part dat hele ding ’s nachts afsluiten, want het is niets dan ellende daar. Ik zei je toch dat er laatst twee junkies aan het schreeuwen waren? Op klaarlichte dag nota bene. Alsof ze levend gevild werden, niet normaal gewoon.’

En zo dreutelt dat nog een tijdje door. Het moet wel om te lachen zijn, want je kunt toch niet serieus iemand op deze manier sprekend opvoeren in een boek. Lees het eens hardop voor en je hebt volkstoneel van vijftig jaar geleden.

De komische dialogen blijven niet beperkt tot het echtpaar. Albert komt de verkrachter op het spoor en weet dat hij vaak in een dierenwinkel komt. Hij ondervraagt de eigenaar.

‘Er komen hier zoveel klanten, weet u. Veel vogelliefhebbers. Vogels zijn mijn specialiteit. mensen komen hier van heinde en verre voor mijn sierduiven, kanaries, parkieten, dwergpapegaaien, fazantjes, vinken, kwarteltjes…’
‘Ja, stop maar,’ zei Albert. ‘Maar misschien kunt u even nadenken over een bepaalde klant die hier gisteren is geweest. Zelf nogal een vreemde vogel, als u woordgrappen kunt waarderen.’
‘U bent niet de eerste die die grap maakt,’ zei de man verveeld.

Dit is een dialoog uit Jiskefet, maar dat programma was bedoeld om te lachen.

In de aanloop naar deze Maand van het Spannende Boek mochten verslaggevers Marion Pauw interviewen. Er zaten twee constanten in die interviews. Allereerst was de schrijfster zelf onlangs een beetje slachtoffer geworden toen ze een slag in haar gezicht had gekregen. Daarnaast vertelde ze dat ze gaat stoppen met schrijven. We kunnen die laatste keuze alleen maar respecteren. Of, om met onze buschauffeur te spreken:

‘Hou je kop nou es!’ zei Albert. ‘Ik kan even niet meer tegen dat geouwehoer van jou.’

Coen Peppelenbos

Marion Pauw – Grijs gebied. CPNB, Amsterdam. Bij besteding van meer dan € 12,50, krijgt u het boekje cadeau.