Nieuws: Daniëlle Serdijn heeft ook De gevleugelde van Arthur Japin niet uitgelezen
Bij de voorbereiding van een interview met Arthur Japin kwam ik de kraakrecensie van De gevleugelde door Daniëlle Serdijn tegen. In een stukje van nog geen vierhonderd woorden maakt ze van de hoofdpersoon Alberto Santos-Dumont een ‘jankerige nicht‘. Ze schrijft onder meer:
Tot een hoogtepunt komt het wanneer Santos-Dumont de Franse Albert Chapin ontmoet en de een de ander plagerig in bad trekt. Japin suggereert dat zijn personage zelfmoord pleegt om de onbeantwoorde liefde voor Chapin. Wat klinkt als Japin. Maar dat zal toeval zijn.
Dat kun je alleen maar schrijven als je het einde van het boek niet gehaald hebt. In het laatste deel van de roman komt juist de reden voor de zelfmoord aan het licht: Santos-Dumont ziet dat het vliegtuig, de uitvinding waar hij de pionier van was, ingezet wordt voor een bombardement. Direct nadat hij daar getuige van is geweest gaat hij terug naar zijn hotel en knoopt zich op. Dat is geen verborgen boodschap in het boek, dat staat er vrij opzichtig. Er is ook geen sprake van een ‘onbeantwoorde liefde tussen Santos-Dumont en Chapin’, uit alles in het boek blijkt juist dat die liefde wel beantwoord is.
Wie als argeloze lezer de geciteerde zinnen leest zal het misschien een rare ontmoeting vinden tussen Chapin en Santos-Dumont, maar die vond overigens niet plaats in bad, maar veel en veel eerder bij een spectaculair bijna-ongeluk met een ballon. De badscène leidt waarschijnlijk juist wel tot verdere intimiteit tussen de twee mannen. De zelfmoord die Serdijn koppelt aan de zogenaamde onbeantwoorde liefde vindt zo’n dertig jaar later plaats.
Zo langzamerhand krijgt Daniëlle Serdijn een aardige reputatie op het gebied van niet gelezen of half gelezen boeken. Zo liet ze Juni van Gerbrand Bakker op Texel afspelen: een recensie zo vol fouten dat hij zelfs uit het digitale archief van de Volkskrant is verwijderd. Ook A.L. Snijders heeft een keer te maken gehad met een geheel eigen interpretatie van een van zijn zkv’s. En het meest berucht zijn wellicht de ‘recensies’ die Serdijn schreef voor Opzij van boeken die nog niet uitgekomen waren, zelfs nog niet eens geschreven.
Scherp! Al zal het moeilijk te bewijzen zijn dat ze het boek niet uit heeft gelezen.
Maar stel inderdaad dat ze het niet heeft uitgelezen. In dat geval is dat, het niet uitlezen dus, ook ergens een negatief oordeel over het boek. Je zou dan ook kunnen zeggen dat de intrinsieke waarde van haar recensie overeind blijft. Ik raad haar aan om dit punt naar voren te halen als ze op het matje moet komen bij de hoofdredacteur.
Een recensent die de helft van een te recenseren boek leest, dat is iets curieus. Het kán op zich, een half boek recenseren, als je je bijvoorbeeld wilt concentreren op de schrijfstijl, de metaforiek, of de manier waarop een schrijver zijn/haar fictionele wereld uiteenzet. Maar zelfs dan is je recensie echt gemankeerd.
Maar als je een boek al half uit hebt gekregen, vond je het kennelijk niet slecht. Als je een boek slecht vindt, heb je meestal niet het halve boek nodig om daar achter te komen: meestal volstaan enkele, tot maximaal tien of twintig pagina\’s. Dus vanwaar toch die merkwaardige negativiteit over een boek dat je overduidelijk niet begrepen hebt, niet waardeert en voor de helft genegeerd hebt?
Daarbij als je daadwerkelijk een boek maar half gelezen hebt, omdat je het niet te pruimen vond, dan is het als recensent wel zo kies om dat te vermelden in de recensie. Overigens denk ik dat Serdijn wel degelijk het boek helemaal gelezen heeft en dat ze het simpelweg een teleurstellende Japin vond.
@ Daniël Dee en John zonder achternaam: het is onbestaanbaar dat je als recensent dit kunt schrijven als je het hele boek hebt gelezen. Dat staat los van het feit of je de roman goed of slecht vond.
Het is ook een belediging voor de kaft tot kaft lezers.
En in het geval van Een Volstrekt Nutteloos Mens recenseerde ze letterlijk het omslag, en kwam het \’don\’t judge a book by its cover\’ wel heel letterlijk voorbij.
Interessante kwestie. Wij geven mevrouw Serdijn volledig gelijk. Er verschijnen o.i.in het algemeen opvallend weinig kraakrecensies. Zijn al die nieuwe romans allemaal op zijn minst best goed? Wij lezen ze niet dus kunnen niks zeggen maar kunnen het niet geloven. Wij kwamen ook niet door ons recensie-exemplaar (het speelt immers Parijs 1900) heen van A.J. maar besloten dan maar niets te zeggen deze keer. If you can\’t say anything nice…
Dus ik begrijp goed dat Sander Bink het goed vindt dat je onjuiste informatie geeft over een boek en het boek op grond daarvan kan afserveren? In dat geval zullen we in het vervolg alleen de eerste dertig bladzijden van je boeken bespreken en dan maar wat gokken over de rest.
Ik ben benieuwd naar Sanders inhoudelijke kraakrecensie van dit boek, mits hij het van kaft tot kaft heeft gelezen.
Waarde Coen, neen, dat bedoel ik niet. Op basis van de berichtgeving had ik de indruk, kan mijn fout zijn, dat Serdijn eea anders interpreteert en dat ze op basis daarvan een negatieve recensie schrijft. Wat daar het probleem van is zie ik dus niet, is een ieders recht. Zo is het ook jouw recht mijn eventuele latere boeken half te lezen en af te kraken. Als je het maar wel galant doen, om Wilde-iaans te doen-:
@Roel: die gaat er als zodanig niet komen, want kwam er niet doorheen, niet \’mijn ding\’, vriendelijk gezegd. Wel ga ik het denk ik nog eens gebruiken of aanhalen in toekomstige stukjes over Parijs 1900. Zónder het dus integraal te hebben gelezen. Schande!-:
Dan lees je het stuk niet goed, Sander. Het gaat er niet om dat ze een andere interpretatie heeft, het gaat erom dat ze een paar fouten maakt waaruit blijkt dat ze het boek niet uitgelezen heeft. Ik vind, call me oldfashioned, dat een recensent het hele boek moet lezen. Of een kritiek positief of negatief uitvalt heeft, zoals eerder gezegd, daar niets mee te maken.
Waarde Coen,
Dan mag je mij ook oldfashioned callen, want dat vind ik nu ook. Als iemand die boeken moet lezen zijn zij dat. Las eea dan niet goed, mijn fout. Dat was mijn bijdrage, tot de volgende keer!
Een boek serieus recenseren betekent een boek uitlezen. Je mag ook de achterflap bespreken maar dan moet je dat wel aangeven. Zeg ik, als oud-recensent.
Zopas het boek uitgelezen, en halfweg op onderandere deze website terechtgekomen omdat ik me afvroeg of het aan mij lag dat ik het boek (zo) slecht vond, of aan het boek zelf.
Ik begrijp de commotie niet: om te kunnen beweren wat Serdijn schrijft in de recensie, moet je het boek juist wél volledig uitgelezen hebben. Tot het laatste hoofdstuk weet je immers helemaal niet waar het heen gaat met het verhaal van het hart, en in dat laatste hoofdstuk wordt een en ander gesuggereerd door Ernestine. We kennen, als ervaren lezers, natuurlijk de theorie en de praktijk van de schrijver die zijn ideeën verwoordt door middel van (één van) de personages in het verhaal.