Schijtlaarzen

‘Schijtlaarzen,’ noemde Charlotte Mutsaers de auteurs van De Bezige Bij die zich teweerstelden tegen de komst van Dyab Abou Jahjah, maar niet uiterste consequentie uit hun weerzin trokken: vertrekken. Leon de Winter, Jessica Durlacher en Marcel Möring, de schijtlaarzen in kwestie, kunnen zo bij een andere uitgeverij terecht. Ik denk dat Hollands Diep van Robbert Ammerlaan, oud-directeur van De Bezige Bij, ze met open armen ontvangt. Lang kan het niet meer duren als je leest wat Möring in NRC Handelsblad schreef aan het adres van Abou Jahjah: ‘Het is mijn recht om het met jou en jouw onsamenhangende ideeën oneens te zijn en ergens anders heen te gaan als mij dat niet zint. Jij kunt gewoon je antisemitische vergelijkingen blijven maken.’

Het pamflet Pleidooi voor radicalisering dat deze zomer verschijnt zorgt al wekenlang voor een veenbrand bij het toch al zo geplaagde uitgevershuis. Oud-uitgever Wouter van Oorschot werd afgelopen zondag nog over de Abou Jahjah-rel geïnterviewd in Buitenhof. Waarom juist hij was uitgenodigd bleef volstrekt onduidelijk, omdat hij nog nooit iets van Abou Jahjah had gelezen. Toen de presentatrice hem vroeg waarom uitgeverij Van Oorschot ooit Reis naar het einde van de nacht had uitgegeven van de antisemiet Céline, schrok hij helemaal. Hij was niet gekomen om zich te verantwoorden voor het uitgeefbeleid van zijn vader en het gesprek werd snel weer in de veilige haven van nietszeggendheden geleid.

Van Oorschot gaf maar één boek uit van Céline, uitgeverij Meulenhoff het grootste gedeelte van zijn oeuvre. Concentratiekampoverlevende G.L. Durlacher (1928-1996), de vader van Jessica Durlacher, werd ook uitgegeven door Meulenhoff. Je zou graag willen weten wat wat hij over deze kwestie dacht. Uitgevers zijn vrij om uit te geven wat ze willen, schrijvers om te schrijven wat ze willen en lezers om te lezen wat ze willen. Daarom is het goed om het kleine oeuvre van G.L. Durlacher zo vlak voor de eerste meiweek aan te raden. Lees bijvoorbeeld Strepen aan de hemel; nog geen honderd bladzijden brengen je ideeën over goed en kwaad in de wereld aan het wankelen. Eén zo’n boek rechtvaardigt een complete uitgeverij.

Coen Peppelenbos

Deze column verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 23 april 2016.

(foto: still uit programma Hier is… Adriaan van Dis, in gesprek met G.L. Durlacher.)