Grays doel heiligt alle middelen

‘De eerste keer dat ik naar een andere dimensie reisde, was ik van plan iemand van het leven te beroven. Deze keer probeer ik een leven te redden.’ Claudia Gray start Tienduizend hemels boven jou vertrouwd: humoristisch, direct en onaannemelijk. Tienduizend hemels boven jou is het vervolg op Duizend stukjes van jou.

gray-tienduizend-hemelsMarguerite Caine waant zich in een middeleeuwenachtige dimensie waar ze achternagezeten wordt door een woedende menigte. Ze is daar om haar geliefde Paul te redden, maar wordt dwarsgezeten door aartsvijand Conley. Hij ‘versnippert’ Pauls ziel en plaatst de vier stukken van de ziel in vier verschillende dimensies. Het zijn de vier dimensies waar de ouders van Marguerite werken aan de Vuurvogel. Marguerite, als perfecte reiziger, kan de stukjes met hulp van Conley terughalen, mits ze de werkzaamheden van haar ouders saboteert. De verliefde Marguerite staat met de rug tegen de muur en een gevaarlijke puzzelspeurtocht begint.

Gray start haar verhaal meer dan aantrekkelijk. Met een humoristische en directe verteltrant overtuigt ze de lezer vrijwel direct van de benarde positie waarin Marguerite zich bevindt. Ze onderbreekt het spannende verhaal in het heden op de juiste plaatsen en laat daarmee kleine goed gekozen cliffhangers ontstaan. Tijdens die onderbrekingen vat ze de periode tussen de laatste gebeurtenissen in Duizend stukjes van jou en de eerste gebeurtenis in Tienduizend hemels boven jou samen. Zo creëert ze een voor de lezer begrijpelijke verhaalsetting binnen een steeds aannemelijker wordende wereld.

Nadat Gray een gezonde dosis ellende en problemen geschetst heeft in de eerste pagina’s van het verhaal, laat ze Marguerite in rustiger vaarwater terechtkomen. Daarmee brengt ze, in tegenstelling tot in het eerste boek, rust aan in haar verhaal en creëert ze ruimte om uitleg en verklaringen te geven bij de gebeurtenissen:

‘Als je je zorgen maakt dat je zelf versplinterd raakt, Marguerite, dan kan ik je geruststellen. Perfecte reizigers kunnen niet versplinteren, dat is een van de vele voordelen. Maar over het algemeen kan een ziel splijten in zoveel stukjes als je maar wilt. Tientallen, zelfs honderden splinters.’

Hiermee biedt ze een bredere basis en maakt ze haar verhaal plausibeler. Helaas slaagt ze daarin niet geheel: de onaannemelijke en onbegrijpelijke kern gooit roet in het eten.

Waar Gray de lezer de eerste helft van het boek een gigantische dosis problemen bespaart, maar het verhaaltempo toch hooghoudt, valt ze in de laatste tweehonderd bladzijden terug in het gebruiken van een overdosis dramatiek. Binnen no time creëert ze van een tot dan toe redelijk aannemelijk verhaal een verhaal vol bizarre gebeurtenissen, onwerkelijke problemen en uit de lucht gevallen oplossingen. Marguerite slikt bijna alles voor zoete koek, ten gunste van het verhaaltempo, en de bijzondere wisseling tussen de good guys en bad guys begint, net als deel één, opnieuw.

Hoewel dit verhaal meer rust bevat van Duizend stukjes van jou en daardoor zeer zeker aantrekkelijker is, vertoont het, ten opzichte van dat boek, nieuwe gebreken. Waar het eerste boek gewaardeerd kon worden vanwege de maatschappijkritiek, wordt dit gegeven in het tweede deel uit de serie zeer onderbelicht. Hier en daar toont Gray lichtjes een kritische blik op de wereld, benoemt ze ethische kwesties en stelt ze de lezer in staat te reflecteren op zijn eigen handelen, maar meer dan louter benoemen doet ze niet. Haar centrale vraag – rechtvaardigt het motief de daad? – kent geen uitwerking.

In plaats daarvan besteedt Gray meer aandacht aan de uitwerking van de personages. Met de goedgevonden Conley stelt ze zichzelf in staat het verhaal te wenden zonder het verhaal echt ongeloofwaardig te maken. Ook Marguerite krijgt meer diepgang en wordt op die manier voor eenieder begrijpelijk. Haar sentimentele gemiep en haar emotionele gedraai blijven bij vlagen over de top, maar creëren nu ook medeleven, iets wat in Duizend stukjes van jou niet aan de orde was.

Met een bizar slot dat elk opgebouwd begrip te boven gaat, eindigt Gray haar verhaal over Marguerite. Daarbij creëert ze zoveel nieuwe lijntjes en eindigt ze zo open dat een derde deel onvermijdelijk lijkt. Ondanks de enorme hoeveelheid misère, het gebrek aan een uitgewerkte thematiek en de overkill aan toevalligheden die het boek rijk is, is het plezierig Tienduizend hemels boven jou te lezen. Gewoon, als tussendoortje.

Marloes Otten

Claudia Gray – Tienduizend hemels boven jou. Vertaald door Sandra Hessels. Harper Collins Holland, Amsterdam, 414 blz. € 15,00.