Groter is dan een eiland

Begin dit jaar was er in het Belgisch Stripcentrum in Brussel een expositie met iconische coverillustraties. De leidende vraag was hoe een goed omslag hoort te zijn. Dat bleek vooral in het aansprekende te zitten, met iets van genre-duiding en het oergevoel dat we het best omschrijven als ‘gewoon mooi’. De omslagillustratie van De terugkeer heeft alle drie de vinkjes, maar knapper dan dat: in de ene illustratie wordt het hele verhaal verteld, met de titel die als wensdroom in de lucht zweeft.

De terugkeer gaat over de internationaal gevierde kunstenaar Cristóbal die na twintig jaar teruggaat naar zijn geboortegrond Lanzarote, een van de Canarische eilanden. In zijn afwezigheid hebben de projectontwikkelaars de kustlijn overgenomen en worden torenhoge hotels uit de grond gestampt. Voor Cristóbal, die leunt op de landschappelijke herinneringen uit zijn jeugd, is deze confrontatie met de moderne tijd te veel. Hij is vastberaden het eiland te verlossen en bindt de strijd aan tegen het massatoerisme en de bouwmaffia. Zijn wapens? De kunst. Met hulp van een aantal gefortuneerde collega’s wil Cristóbal van het eiland een kunstwerk maken, waarin de natuur en het landschap een belangrijke rol blijft spelen.

Het verhaal begint direct explosief. Er heeft een aanrijding plaatsgevonden en er is een dodelijk slachtoffer te betreuren: Cristóbal, de man van wie sommigen zeggen dat hij groter is dan het eiland. In ieder geval een uitgesproken en vastberaden figuur met vijanden. Het is geen eenzijdig ongeval maar van de andere auto is geen spoor te bekennen. Inspecteur Ramirez wordt op de zaak gezet en aan de hand van zijn speurwerk wordt het verhaal gereconstrueerd.

Uiteraard gaat Ramirez peuren in het verleden van de kunstenaar en stuit daarbij op een norse en afstandelijke vaderfiguur van wie Cristóbal zijn temperament lijkt te hebben geërfd. Het geeft een mogelijke verklaring voor de vastberadenheid waarmee hij zich aan zijn levenswerk wijdt. De vraag voor Ramirez is of de getormenteerde Cristóbal alles nog in het juiste perspectief kon plaatsen. Deed hij zijn onbaatzuchtige werk echt voor de eilandbewoners, of werd hij gedreven door minder nobele motieven?

Het tekenwerk van Parijzenaar Bruno Duhamel is stemmig. Hij bezit de vaardigheid om emoties, stilte en conflicten perfect neer te zetten. De enscenering zorgt voor een goed leestempo: Duhamel werkt zijn eigen scenario filmisch uit met sterke beelden en met een heldere afwisseling van vertelkaders en dialoog, die de vaart in het verhaal houden. Waar De terugkeer in uitblinkt is het inkleurwerk. Het grillige landschap van het vulkanische eiland leent zich voor mooie vergezichten met een laaghangende zon, maar Duhamel gaat verder: ieder tijdvlak heeft een eigen kleurstelling en dat zorgt voor een vloeiende leeservaring.

De terugkeer is niet het eerste album van uitgeverij Saga dat uitstijgt boven de rest. Ze beschikken over een gelukkige hand van kiezen uit het overweldigende Franse aanbod en deze keer is de vertaling ook nog eens perfect en zonder curieuze vlamismen.

Stefan Nieuwenhuis

Bruno Duhamel – De terugkeer. Saga Uitgaven. Hardcover, 92 blz. € 24,95.