Geestdodend getut van verwende tieners

Toegegeven, het populaire genre van de ‘chick lit’ staat nu éénmaal niet bekend om zijn stilistisch puntgave romans, diepgaande karakteriseringen, sprankelende dialogen of scherpzinnige redeneringen. De zogenaamde ‘humoristische intermezzo’s’ waar veel auteurs zich op beroepen, blijken in de praktijk veelal flauwe, banale grapjes, die hooguit de wenkbrauwen doen fronsen. Dit neemt niet weg dat sommige schrijvers het wel erg bont maken in hun ridicule overdrijvingen, cliché verhaallijnen en ongeïnspireerde gewrocht vol oppervlakkige passages.

tien dingen bijna def.inddDe voorflap van Tien dingen die ik beter niet had kunnen doen doet het ergste vermoeden: op een ondergrond met flets spiegeleffect blinkt de titel in felrood, met bijbehorende afdruk van lippenstift. De openingsscène sluit geheel bij de abondante traditie der oppervlakkigheid aan: als protagoniste April na een wild feestje ontwaakt, blijkt haar vader in zowat een kwartier thuis te komen. Paniek alom! Vervolgens beschrijft April in als herinneringen verpakte flashbacks de aanleiding tot dit hele gebeuren, compleet met tien regels die ze nooit had mogen overtreden. Daarbij bedient de Canadese Sarah Mlynowski auteur zich al te makkelijk van de doorsnee-ingrediënten van dit soort voorspelbare literatuur: zoals het rijke, verwende maar gekwelde tienermeisje met gescheiden ouders, dat moet verhuizen omdat pappie een nog ‘lucratievere baan’ heeft aangenomen. Tegen alle verwachtingen in mag April echter bij beste vriendin Vi(ola) blijven wonen, van wie de moeder als rondreizend actrice toch al zelden thuis is. Dat mag Aprils pappie natuurlijk nooit te weten komen, met tig leugens en intriges tot gevolg. In de praktijk resulteert het samenwonen in verantwoordelijkheid ontvluchten met bacchanale feestjes en zogenaamd serieuze plannen maken voor de ‘eerste keer’:

‘Waarom zijn jij en Noah nog niet met elkaar naar bed geweest? Jullie zijn toch al meer dan twee jaar bij elkaar? Als je dan toch een relatie moet hebben, kun je er net zo goed seks aan overhouden.’

Dan mag seks vanzelfsprekend een ‘hot item’ zijn in chick lit, het kan nooit een excuus zijn voor dergelijke inhoudsloze gesprekken. Noch voor een totaal gebrek aan onderhoudende plot of zelfs maar verhaallijn van enig niveau. Want ja, meer dan alcohol drinken tijdens verboden feestjes, zogenaamd ernstige gesprekken aangaan met vriendjes en eindeloos lummelen over seks gebeurt er eigenlijk niet. Wanneer April dan ein-de-lijk ontmaagd wordt door vriendje Noah, wil Mlynowski per se de preutse tante uithangen en hanteert ze opeens een afstandelijke stijl: ‘We deden het. Het gebeurde. Het was perfect. Echt waar.’ Meteen komt een volgend euvel boven: de stilistische capaciteiten van Mlynowski, of beter: het totale gebrek daaraan. De auteur bedient zich al te makkelijk van een bijzonder eenvoudig taaltje, opgepept met een geforceerd aandoend jongerenjargon. Dat geheel wordt inspiratieloos gelardeerd met talloze overdrijvingen, meestal humoristisch bedoeld, maar in de praktijk eerder irritant en lachwekkend. Na 250 bladzijden van een geestdodend getut zonder weerga knoopt Mlynowski weer bij haar uitgangspunt aan. De losse verhaallijnen komen allemaal samen in een totaal ongeloofwaardig einde.

Het lezen van dergelijke pulp over rijke, verwende tieners in een flinterdun verhaaltje vol seks, drank, verveling en intriges deed me meermaals denken aan het betere werk van Bret Easton Ellis, met name Less Than Zero (1985) en The Rules of Attraction (1987). In beide romans vind je een geraffineerde cocktail van Mlynowski’s zogenaamd ‘grote thema’s, maar dan veel explicieter, uitdagender en vooral vakkundiger geschreven. Tien dingen die ik beter niet had kunnen doen positioneert zich uitdrukkelijk tussen bravere adolescentenromans en Ellis’ klassiekers en is daarmee definitief van iedere meerwaarde ontdaan.

Jürgen Peeters

Sarah Mlynowski – Tien dingen die ik beter niet had kunnen doen. Vertaald door Lia Belt. De Fontein, Utrecht. 320 blz. € 15.99.