Haast en ledigheid

De obsessie van een burgertrutje voor een rijke man, een erfgename die parenclubs bezoekt en een hot shot die de wildernis in trekt. Bovendien schreven niet minder dan vier bekende literaire pennen een blurb voor dit debuut Van Celia Ledoux bij Uitgeverij Vrijdag. Voldoende redenen om het boek tegen de (kritische) leeslamp te houden.

LedouxLedoux heeft een pen die niet in diesel gedoopt is, maar in kerosine. Lees haar columns in de krant De Morgen er maar eens op na. Meer dan eens betrapte ik me bij lectuur erop dat haar woorden zich niet op het papier neervlijden, maar genadeloos uit haar pen ratelden. Nochtans omschrijft Ledoux zichzelf als een mama overdag en een Catwoman by night. Is deze schizofrenie ook te merken in haar debuut?

Neen, absoluut niet. Hier is alleen de catwoman aan het woord. Vanuit haar donkere spelonk observeert en analyseert ze het menselijk gedrag om het vervolgens aan het papier toe te vertrouwen. Haar personages lijken op het eerste zicht wel normaal, maar al snel krijg je als lezer door dat bij de meesten meer dan een hoek af is. Ze leven niet, ze razen voorbij:

(…) Jij bent de uitzondering. Jij rekent. Van je schijnbaar enorme voorraad slaap je 23 366 uur, werkt 74 060 uur. Je wacht 11 850 uur tot je kinderen eindelijk hun schoenen aantrekken. 200 000 gaat op in rook aan prullen die je eigenlijk vermijden wil, van belastingsaangifte tot kassa-aanschuiven. Tel er 1000 uur bij omdat je biologisch eet, trek er 500 af voor knagende gewetenswroeging. (…)

Genadeloos fileert ze de geldscheppende en -verkwistende omgeving van Het Concern waarin het dog-eat-dogsyndroom heerst. Ze troont ons mee in de nihilistische omgeving van een rijke weduwe die in een parenclub zin aan haar bestaan wil geven, of naar de droomwereld van een braaf burgertrutje dat maar een doel heeft: die rijke man. In korte hoofdstukken stoomt Ledoux op weg naar … nergens. Wellicht is dit haar doel: de haast en ledigheid van het moderne bestaan in wilde krijtlijnen schetsen.

Je kent die momenten. Rotdag op kantoor, een potje Grand Theft Auto met je poten op het bureau: de baas komt binnen. ’s Avonds schop je je schoenen uit, bestelt digitaal Anal Sluts, Cleopatra takes Rome, Private’s Great Gangbang – tanga op je enkels, en daar draait de sleutel van je vent in de deur.

The unbearable lightness of being op speed. Ledoux’ debuut kan volgens mij maar twee kanten op: ofwel val je voor deze turbostijl en lees je het boek in een ruk uit, ofwel ga je je op een zeker moment afvragen wat je nu juist allemaal gelezen hebt. Bij mij overheerste het tweede gevoel. Na honderd bladzijden legde ik het boek neer. Ik had veel gelezen, prachtige passages aangeduid, maar kon me spijtig genoeg op geen enkel beeld vormen waar ik zou eindigen. En om eerlijk te zijn; op dat moment was ik ook niet meer geïnteresseerd in het leven van de personages. De turbovaart en prachtige observaties van Ledoux’ columns spreken me aan, maar om een volledig boek te lezen, dat is teveel gevraagd. Ik kan alleen maar beamen wat Dirk Leyman schrijft in zijn recensie in De Morgen. Ledoux is too eager to please. Ze wil absoluut bewijzen wat ze in haar mars heeft. Bij haar columns werkt het perfect, bij een roman voldoet ze (nog) niet aan de hooggespannen verwachtingen.

Yves Joris

Celia Ledoux – Wild vlees. Vrijdag, Antwerpen. 264 blz. € 19,95.