Voor de storm

Een zwaar christelijke boer uit Zeeland, daar moet wel iets mis mee zijn. Zo langzamerhand wordt het clichématig om een gereformeerd plattelandsmilieu als verstikkend af te schilderen met een personage dat naar de vrijheidslievende stad kan ontsnappen.

Aan de vooravond van wat de Watersnoodramp in 1953 zou worden krijgt Stoffer Picavet bezoek van twee kinderen. Jaap en Anna zijn uit Zeeland gevlucht om onderdak te vinden in Rotterdam bij hun oom die ze al jaren niet gezien hebben. Stoffer is met pek en veren het dorp uitgejaagd nadat zijn relatie met de domineesvrouw bekend werd. Echte liefde wordt niet zo op prijs gesteld binnen een gelovige gemeenschap die nogal hecht aan de huwelijkse trouw. De reden voor de komst van de veertienjarige Jaap en de jongere Anna is heftiger: hij heeft zijn vader met een schop neergeslagen, doodgeslagen wellicht. Hij had er alle reden toe, nadat hij zag hoe zijn zevenjarige zus door haar vader seksueel werd misbruikt, zoals hij zelf ook door zijn vader was misbruikt als kind.

Ru de Groen haalt nogal wat overhoop in zijn novelle Een dagje in de stad. Daardoor wordt het boek nogal schematisch. Je weet al snel wie de goeden en de slechten zijn. Zo heb je de nieuwe vriendin van Stoffer, Mimi, die in de garderobe van een bordeel werkt, maar een gouden hart heeft en erg meeleeft met Jaap. De Groen beschrijft dat nogal in voorspelbare taal: ‘Ze kende hem pas drie kwartier, maar zijn gezicht verraadde een heel leven. Er viel een traan op tafel. Zijn lippen trilden. Hulpeloos zocht hij haar blik.’ Later helpt ze Jaap nog wat fysieker door hem mee te nemen naar het bordeel en hem over te dragen aan een van de meisjes. Er worden niet veel woorden aan vuil gemaakt binnen het boek, maar of het geloofwaardig is om zo’n puber die een dag eerder zijn incest plegende vader in een plas bloed heeft achtergelaten op te zadelen met een prostituee is zeer de vraag. Alsof je zo een trauma kunt wegstrepen.

Zo zitten er wel meer rare verhaalwendingen in deze novelle die terwijl de storm aanwakkert naar een climax toewerkt. Jaap gaat ’s avonds met Stoffer terug naar Zeeland en dan blijkt Stoffer ook nog een verzwegen verleden te hebben. Te veel effectbejag en helaas te armoedig opgeschreven.

Coen Peppelenbos

Ru de Groen – Een dagje in de stad. Van Oorschot, Amsterdam. 110 blz. € 18,99.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 6 juli 2018.

Lees ook de recensie van André Keikes over dit boek.