De onderstaande recensie komt uit 2002.

Onbekende werelden

In De jeugdzonde vertelt Basha Faber het verhaal van Annabel en haar veel oudere halfbroer Cas, die ooit met elkaar in conflict raakten en nu, bijna twintig jaar later, weer met elkaar worden geconfronteerd. Cas gaat zijn halfzus ooit de schuld van een ordinaire diefstal, hij vond dat zij daarmee de reputatie van zijn vader op het spel had gezet. Wat er werkelijk is gebeurd wordt langzamerhand in dit pakkende boek uit de doeken gedaan.

Maar er is meer. Je kunt dit boek ook lezen als een familieschiedenis, waarbij een echtscheiding van ouders, een nieuw huwelijk en een dominante vader een grote rol spelen. Hoe reageren kinderen op hun ouders wanneer huwelijken misgaan? Faber vertelt het ondubbelzinnig, ze slaagt erin de ambivalente verhouding tussen broer en halfzus overeind te houden. Er is sprake van toenadering, maar de aftand tussen deze twee blijft een Faber vindt het niet nodig een keuze te maken: je gaat als lezer van beide hoofdfiguren houden. Mooi werk!

Bovendien geeft ze nog een geslaagd inkijkje in de zakenwereld: Cas is pas ontslagen als directeur van een groot concern. Het gekonkel aan de top van zo’n bedrijf passeert de revue, de woede van Cas over hem aangedaan onrecht is schrijnend, al maakt Faber er gelukkig geen al te dramatische toestand van. Juist dat is een van de aantrekkelijke kanten van dit boek: de luchtige toon. Maar ondertussen.

De leukste verhaallijn is de handel in oude atlassen en kaarten. Annabel heeft die zaak van haar vader overgenomen. Faber geeft een mooie visie op deze kleine en vileine wereld van veilingen, klantenbinding, markt en bedrog. Wie weet er meer over oude atlassen, bijvoorbeeld over de volledige Blaeu-atlas uit de zeventiende eeuw, waarvan de Provinciale Bibliotheek in Leeuwarden een prachtig exemplaar heeft. Maar ook over kaarten van Japan kan ik meepraten, die van 1595 van Ortelius, of de Witvliet uit 1605 en de Hondius uit 1606. Faber slaagde erin mij deze wereld binnen in te halen, zo overtuigend schreef ze erover. Ik heb het idee dat ik nu alles over de problemen van de oude kaartenmakers weet, over vervalsingen, over de handel en de markt. Ik voelde me tijdens het lezen weer op en top de jongen die ooit over onbekende werelden las en daar niet genoeg van kon krijgen.

Faber schrijft goed en dan komt de rest vanzelf. Haar zinnen zijn scherp en puntig. In het begin wanneer ze de verhaallijnen uitzet, gaan ze nog een beetje moeizaam. Maar ik wil daar zeker niet te lang over zeuren, ik weet hoe moeilijk het begin van een roman is, je wilt vaak te veel ineens vertellen en dan blijf je te veel in uitgeleg steken. Wanneer de verhaaltrein
eenmaal op gang gekomen is, is er geen houden meer aan. Fabers enthousiasme over haar verhaal en haar figuren is aanstekelijk, het plezier spettert ervan af en ze zet je de ene vertelvondst na de andere voor. En het eindigt allemaal met een daverende ontknoping.

Kees ’t Hart

Basha Faber – De jeugdzonde. Augustus, Amsterdam. 304 blz. € 19,50.

Deze recensie verscheen voor het eerst in de Leeuwarder Courant op 20 december 2002.