Getekend door drang

Drang is een graphic novel, van de hand van Adam Roberts & François Schuiten. Een graphic novel in groot formaat, moet ik daar onmiddellijk aan toevoegen: het hardcover boek meet 240 bij 340 mm. Tekstpagina’s, geïllustreerd met tekeningen in zwartwit, worden afgewisseld met pagina’s met beelden in kleur. Die strekken zich steeds over twee pagina’s uit en meten 480 bij 340 mm. De kleuren zijn meest donkere pasteltinten.

De drang van de titel is een onbeheersbare drijfveer die in een nabije toekomst bezit heeft genomen van talloze mensen, wereldwijd misschien, maar in elk geval in Europa en Amerika. Wie ermee besmet is voelt zich gedwongen tot het slopen van dingen, van broodroosters tot koelkasten tot vliegtuigen, en met het zo verkregen materiaal enorme, wolkenkrabberhoge bouwwerken te construeren, bouwwerken die geen ander doel dienen dan er te zijn. Sommige zijn abstract-geometrisch, andere figuratief.

Het verhaal vertelt van de avontuurlijke gang van verschillende personages naar Brest: de plek aan de kust waar een enorme hand wordt gebouwd en die een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitoefent op mensen, beheerst door de drang. Een vrouw bijvoorbeeld die een politieagent gijzelt en hem dwingt haar naar Brest te rijden. Een merkwaardige subplot betreft het verhaal van een man in een mini-onderzeeboot, die uit het wrak van een gezonken oorlogsschip uit de Tweede Wereldoorlog een kluis heeft gelicht, met daarin een bijzonder apparaat.

Veel blijft ongezegd in Drang. De lezer moet zijn fantasie gebruiken om het verhaal en zijn samenstellende elementen te duiden. De grote, mooie tekeningen helpen bij die duiding niet echt, maar dat is niet per se een bezwaar. Ze staan zo immers de fantasie van de lezer niet in weg. De tekeningen beelden die enorme bouwwerken af. In voltooide of in onvoltooide staat. Een enkele tekening illustreert de rigoureuze drang tot slopen ten behoeve van het verkrijgen van bouwmateriaal: we zien boven het water van de Hudson de neergehaalde arm van het Vrijheidsbeeld hangen, de arm die de toorts omhooghoudt.

Het verhaal van Drang wordt verteld in een stijl die ik moeizaam zou willen noemen. Niet moeilijk, maar door overbodigheden stokkend. De tekst is uit het Engels vertaald door James Vandermeersch wiens Nederlands in een Vlaams teken staat.

Hans van der Heijde

Adam Roberts & François Schuiten – Drang. Vertaling James Vandermeersch. Dargaud Benelux. 128 blz. € 37,99.