De onderstaande recensie over De leliering verscheen voor het eerst in 2003.

Zinnengek

Veel gestelde vraag aan een schrijver: waar gaat je boek over? Meestal kunnen ze het wel in het kort samenvatten: over de Tweede Wereldoorlog. over een baantje bij een revue, over liefdesverdriet enzovoort enzovoort. Ik ben benieuwd hoe Marc Kregting zijn nieuwe boek De leliering (vreemde titel) samenvat.

Waar gaat het over Marc? Over mannen en vrouwen die elkaar naar het leven staan? Over de opvoeding van kinderen? Over een Bureau van Vertrouwelijke Zaken? Een roman heeft hij deze verzameling eigenaardige zinnen niet genoemd, de ondertitel luidt treffend ‘Gemengde berichten’.

Toch ziet het boek er op het eerste gezicht behoorlijk normaal uit; ik bedoel, het lijkt sterk op wat je van een roman kunt verwachten: het bevat zinnen die met een hoofdletter beginnen en een punt eindigen, het heeft alinea’s en er komen wel degelijk personages in voor. Het bevat zelfs hoofdstukken.

Ook de bladspiegel heeft veel weg van een boek. Iemand die niet weet wat een roman is, ziet niet veel verschil tussen pakweg een roman van Thomas Rosenboom boom of dit werk. Maar wie begint te lezen in de hoop een pakkend verhaal met een mooi einde aan te treffen komt bedrogen uit. Want Mark Kregting is geen verhalenbakker, maar een zinnenverzamelaar.

Er staan in dit boek verspreid over 229 pagina’s zinnen bij elkaar die niet gebukt gaan onder wat wij gewoonlijk een Duidelijke Betekenis plegen te noemen. Zinnen zijn bij Kregting toevallige passanten die even in een boek staan, gevolgd worden door andere zinnen zonder dat duidelijk is of er een bedoeling, laat staan een diepere bedoeling in het spel is. Af en toe vertonen ze wel degelijk verbanden, dan lijken ze bijvoorbeeld over opvoeding te gaan of over strandbezoek of over douchen, of Gorter, maar erg lang duurt het niet. Typisch voorbeeld van een Kregting-zin:

Een voorbeeldje. Ik ben nu stencils aan het verspreiden. Daarop zet ik een vraag waaronder hits liggen; sowieso doen we alles in reeksen. Ik heb een vaag contact met een televisiemaatschappij, waarvan ik de managers nog moet scheren.

Of deze:

Terwijl ik mijn datum invoer, heb ik mijn paraplu te pakken. Switchen is een vak – de omstandigheden de baas zijn.

Er is geen sprake van dat Kregting wartaal bij elkaar zet of de zoveelste aflevering ‘onleesbaar proza’ aan ons voorschotelt. Zijn zinnen hebben een kop en een staart, je kunt er vaak om grinniken omdat hij de merkwaardigste gedachtenspinsels en invallen bij elkaar zet.

Maar men mag niemand slaan, van de edelachtbare niet en van de wet die voorschrijft dat de keu slechts buiten het foedraal gekrijt mag worden niet.

Zo gaat dat dus voort en voort.

Kregting schreef een curieus boek voor liefhebbers van gewone, rare, domme, belachelijke en absurde zinnen. Voor zinnengekken zal ik maar zeggen waarvan ik er eentje ben. Lezers die het moeten hebben van verhalen met mensen erin die een doel nastreven hebben hier weinig te zoeken. Een geslaagd boek? Geen idee. Ik zou niet weten met welk boek ik dit moet vergelijken. Dat is er een groot voordeel van.

Kees ’t Hart

Marc Kregting – De leliering Prometheus, Amsterdam 230 blz.

Deze recensie verscheen voor het eerst in de Leeuwarder Courant op 15 augustus 2003.