Elke dag stokvis

De hulp van Asterix en Obelix wordt ingeroepen door Malgarvès, een Portugees, omdat zijn dorpsgenoot Minzès in de gevangenis zit. Minzès wordt er valselijk van beschuldigd dat hij Caesar heeft willen vergiftigen met zijn garum, vissaus. In werkelijkheid zit een concurrent va Minzès achter het complot. Asterix en Obelix vertrekken per schip naar Portugal om daar orde op zaken te stellen. Natuurlijk wordt onderweg een piratenschip aan mootjes gehakt. En daar zien we dat scenarist Fabcaro met zijn tijd meegaat en de zwarte piraat zonder spraakgebrek laat praten. ‘Sinds wanneer spreekt hij de “r” uit? Ô tempora, ô mores…’

Het verhaal, dat kun je op voorhand wel uittekenen, zal uiteindelijk leiden tot de ontmaskering van de slechteriken, de bevrijding van Minzès en het gebruikelijke feestelijk onthaal thuis (nadat nog eenmaal het piratenschip in de golven verdwijnt). Het verhaal biedt niet zo veel verrassingen, maar Asterix in Lusitania staat wel vol verwijzingen naar actuele zaken die voor volwassenen leuk zijn. Zo komen ze landgenoten tegen die mopperen over de verhoging van de pensioenleeftijd. Een hot topic in de Franse politiek. We zien in de karikaturale koppen van Conrad de voormalige premier van Italië Berlusconi terug, maar ook Ricky Gervais maakt zijn opwachting. Dat laatste zou ik niet geweten hebben zonder het boekje met uitleg dat meegestuurd werd met het recensie-exemplaar. Ik zal wel meer verwijzingen missen.

Wat ik een mooie vondst vind, is de scène waarbij Asterix en Obelix een gebouw binnenlopen en dan terechtkomen in absurde situatie.

Asterix: Hallo, wij komen v[…]
Baliemedewerker: Naam en wachtwoord?
Asterix: Pardon?
Baliemedewerker: U betreedt een tweestaps beveiligde locatie. Ik heb uw naam en uw wachtwoord nodig.
Asterix: oh, ma[..] ik heb nog g[…]
Baliemedewerker: Dan moeten we een accountum aanmaken. Kies maar een naam.
Asterix: Eh…. “Asterix”?
Baliemedewerker: Aanvaard! Kies nu een wachtwoord…
Asterix: Eh… “Veldfles”?
Baliemedewerker: Onjuist wachtwoord, het moet een cijfer bevatten.
Asterix: “Veldfles XXIII”
Baliemedewerker: Onjuist wachtwoord, het moet ook een symbool bevatten.

De scène wordt meteen gevolgd door een satirische scène waarin ze bij een breinstormsessie over een nieuwe slogan voor garum zitten. Zetzetpeplus (ook de namen zitten weer vol grappen) komt met de slogan: ‘Garum Lupus, omdat je meer verdient dan garum alleen.’ ‘Heel tof Zetzetpeplus, dat komt goed binnen…’ Het is de vraag of al die grappen met een knipoog niet een te grote plaats innemen waardoor het onderliggende verhaal eronder lijdt.

De gewone running gags komen natuurlijk ook aan de orde, dat piratenschip, opmerkingen over het dik zijn en de eetlust van Obelix, bard Kakafonix die op het eind weer gekneveld aan een boom hangt; dat zijn de vertrouwde elementen. Daarnaast kun je je vrolijk maken over de clichés van Portugal: de besnorde mannen, elke dag stokvis (tot verdriet van Obelix) en de neiging om uit te barsten in weemoedige liederen, waardoor zelfs de Romeinse soldaten in een acute depressie schieten.

Misschien moeten we ook gewoon toegeven dat de serie Asterix langzamerhand een strip voor volwassenen is geworden die, naast de vaste ingrediënten, verlangen naar humor die een beroep doet op hun intelligentie. Daar lijkt me niks mis mee. Dit album kent wereldwijd een oplage van 5 miljoen exemplaren. Voorlopig liefhebbers genoeg dus.

Coen Peppelenbos

Fabcaro en Didier Conrad – Asterix in Lusitania. Vertaald door Margreet van Muijlwijk. Hachette Livre. 48 blz. € 7,99.