Koffie-idee laten we los

‘Je straalt zuiver onbegrip uit Ber, dacht dat wij als raakvlak ontspanning hadden, het evennietgevoel, los, weg, gaan, die dingen, hallootjes, gapen doen we morgen weer.’ Aan het woord is Isabeau die samen met haar zieke vriendin Bernice naar een zonnig oord is gevlogen. Dat is een beetje uit frustratie geboren omdat haar man Vincent van het bedrijf Vochtwering Compleet een receptie heeft georganiseerd waarbij ze niet gewenst was. De korte vakantie pakt niet goed uit, want Bernice is steeds moe en slaapt vooral, en eigenlijk wil Isabeau het liefst bij haar man zijn.

drie-dagen-nina-roos-boek-cover-9789076174914In Drie dagen volg je, om beurten, Vincent, Isabeau en Mart, de broer van Vincent, die een klein cadeauwinkeltje heeft en sinds kort samenwoont met een nogal onsympatieke vrouw die ook al zo vreselijk modieus praat: ‘Alles is op Hemelvaartsdag bommiedebomvol, dan is vroeg gaan wel een pre, heb je een voorkeur, ik wel namelijk, vorig jaar was het zo druk bij FLAVORS, misschien doe ik een belletje.’

Roos gebruikt binnen de korte hoofdstukken vooral de stream of consiousness: je zit in het hoofd van een personage en volgt de eindeloos aan elkaar gebreide gedachtestroom. Die wordt afgewisseld met herinneringen aan de jeugd van de drie personages en met enorme stukken monoloog en heel af en toe duikt er een verteller op die wat vaart brengt in het verhaal. Het is een vorm die niet echt nieuw is, maar die geestdodend is voor de lezer als de personages niets maar dan ook niets interessants denken of doen. Een stukje wild vlees weghalen bij de dokter is voor Vincent zo’n beetje het ergste wat er gebeurt. Het vindt plaats op de vrijdag na Hemelsvaartsdag en daarna komt er ook wat actie in het verhaal, maar dan zit je al op driekwart van de korte roman. Daarvoor zit vooral veel wezenloos gezemel over wat er gegeten moet worden of gedronken. Koffie, cola, wijn. ‘Geen water in het koffiezetapparaat gedaan, dacht al wat hijgt hier zo. Koffie-idee laten we los, cola voldoet […]. Nu hebben we ineens nog ruim een uur over. Koffie toch maar.’

Je vraagt je af wat Nina Roos beoogde met deze roman. Laten zien hoe ver de gedachten van iemand afstaan van zijn handelen? Dat alle communicatie miscommunicatie is? Dat je een ander nooit helemaal kunt begrijpen? Dat zijn inmiddels ook al romanclichés. Hallootjes.

Coen Peppelenbos

Nina Roos – Drie dagen. De Harmonie, Amsterdam, 176 blz. € 16,90.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 7 mei 2016.