100 jaar Dylan Thomas (1914-1953)

Dit jaar werd veel herinnerd. 100 jaar geleden begon de Eerste Wereldoorlog, maar beschaafd als wij zijn, was er op Tzum vooral ook ruimte voor literaire herdenkingen. Eerst Bohumil Hrabal, van wie de 100ste geboortedag werd gevierd, een dag waarop minstens zoveel emmers bier werden genuttigd onder Hrabal-liefhebbers. Dit jaar was ook de 100ste sterfdag van Christian Morgenstern, en vervolgens weer een 100ste geboortedag van Romain Gary / Emile Ajar. En later dit jaar zijn er nog twee 100ste geboortedagen: van de Utrechtse schrijver C.C.S. Crone (26 december) en van de Welshe dichter, scriptschrijver en performer Dylan Thomas (27 oktober). Over die laatste gaat het nu, omdat uitgeverij TIEM (Prominent-reeks, een voortzetting van De Prom) twee boeken heeft uitgegeven van en over Dylan Thomas, respectievelijk een bundel korte verhalen in de vertaling en onder redactie van Bert Meelker, en een biografie door Karel Wasch.

De verhalen van Dylan Thomas zijn in het begin vooral prettig surrealistisch en woest, maar het jongensperspectief, dat in veel van de verhalen wordt gehanteerd, maakt het soms wat eentonig. In zijn voorwoord bij de biografie, die uitstekend op de bundel verhalen aansluit, vertelt Wasch dat hij werd aangestoken door Dylan Thomas toen zijn vader was getroffen door een hartinfarct en Wasch bij kennissen logeerde: ‘Mijn gastheer zette een grammofoonplaat op in een zijkamertje van het huis en vroeg me ernaar te luisteren. Ik hoorde een stem voordragen op een toon en met een timbre zoals ik nog nooit had gehoord. Het was alsof er een wereld openging waarin de zee, de rotsen, verdriet en heimwee om de hegemonie vochten. Ik wist nauwelijks wat er gezegd werd, maar werd des te meer gegrepen door de emotionele lading, die achter de stem verscholen ging.’

Het zou zomaar ‘And Death Shall Have No Dominion’ kunnen zijn geweest, waarvan de tekst kan worden geciteerd, maar beter kan er geluisterd worden naar Dylan Thomas zelf. N.B.: hij schreef het tussen zijn zestiende en negentiende.

Degenen die zijn aangestoken zouden Thomas’ robuuste verhalen en de bondige, maar degelijke biografie moeten aanschaffen.

Johannes van der Sluis

Karel Wasch – Zo lang als voor altijd is. Het leven van Dylan Thomas (1914-1953). TIEM/Prominent, Baarn, 172 blz. € 19,95.
Dylan Thomas – Verhalen. Vertaald door Bert Meelker. TIEM/Prominent, Baarn. 204 blz. € 19,95.

(foto: Dylan Thomas’s study Laugharne, door ‘Tony in Devon’, via Wikipedia Creative Commons, CC BY 3.0.)