Ik weet het, Bart Slijper is in zijn voorbeeldige biografie zeer huiverig om de mannenvriendschappen die Kloos onderhield met Jacques Perk en Albert Verweij te scharen onder het kopje ‘homoseksualiteit’. Het is altijd lastig om een modern stempel te zetten op oude zeden en gewoonten. Multatuli leed eigenlijk aan ADHD, dat soort werk. Toch is er een periode voor en na de totale instorting van Willem Kloos in de jaren negentig van de negentiende eeuw.

Voordat hij werd opgenomen in een inrichting leek Kloos groots en meeslepend te leven, al leek dat grootse voor een deel vooral in de alcoholconsumptie te zitten. Na het huwelijk met Jeanne Reyneke van Stuwe (in 1900) is Willem Kloos getemd en opgesloten in een huwelijk dat zich van huldiging naar huldiging van de dichter sleept. De tijdens hun leven nog gepubliceerde liefdesbrieven (700 pagina’s die de anderhalf jaar omvatten voor het huwelijk) zijn van een hemeltergende saaiheid. Het huwelijksgeluk is funest voor de dichter. Bart Slijper vat het laatste deel van het leven van Kloos in een paar bladzijden samen.

We kunnen rustig de conclusie trekken dat homoseksualiteit (het liefst met tragische liefdesgeschiedenissen) tot beter literair werk leidt en gedwongen heteroseksualiteit fnuikend is voor het talent. Om met Gerrit Komrij te spreken: ‘Elke kunstenaar die iets nieuws brengt, elke avant-gardedichter is homoseksueel. Het omgekeerde gaat niet op.’

Ik ween om bloemen in den knop gebroken
En vóór den uchtend van haar bloei vergaan.
Ik ween om liefde, die niet is ontloken,
En om mijn harte dat niet werd verstaan.

Gij kwaamt, en ‘k wist — gij zijt weer heengegaan… .
Ik heb het nauw gezien, geen woord gesproken:
Ik zat weer roerloos na dien korten waan
In de eeuwge schaduw van mijn smart gedoken:

Zoo als een vogel in den stillen nacht
Op ééns ontwaakt, omdat de hemel gloeit,
En denkt, ’t is dag, en heft het kopje en fluit,

Maar eer ’t zijn vaakrige oogjes gansch ontsluit,
Is het weer donker, en slechts droevig vloeit
Door ’t sluimerend geblaarte een zwakke klacht.