Ik zit hier met een bus vol ongeruste leerlingen

‘Mam. Zijn duim raast over de toetsen. Ze willen ons dood hebben.’ Wie bekend is met de boeken van Mirjam Mous zal niet ontkennen dat ze regelmatig de realiteit combineert met niet-realistische verhaalelementen om haar boeken spannend te maken. Na het succesvolle Boy 7, Password, Test en het recentere Virus, verschijnt nu 2C, een boek waarin het ‘niet-realistische’ ver te zoeken is. Kan Mous met zo’n verhaal ook voldoende spanning opwekken en tevens vernieuwend zijn? Helaas haalt Mous van alles aan, maar diept ze niets echt uit. Met 2C resteert een spannend en zeker aantrekkelijk verhaal waarbij alles geoorloofd is om het verhaaltempo te behouden.

mous 2c2C vertelt het verhaal van een vervelende schoolklas die op werkweek gaat naar de Ardennen. Wanneer deze jongeren nog maar goed en wel op weg zijn, krijgen alle leerlingen het bericht dat ze de gele dvd moeten bekijken. In een film wordt verteld dat de leerlingen in gevaar zijn: er ligt een bom in de bus en die bom zal afgaan wanneer iemand de bus inkomt of verlaat. Een tweede bericht vertelt de leerlingen dat ze naar een bepaalde plek moeten gaan. Daar weet de buschauffeur de klas nog maar net te redden wanneer er een vuurwerkbom ontploft. De bus komt stil te staan en niemand kan nog een kant op en even lijkt heel Nederland in de ban van de bom in de bus.

Mous onderbreekt haar spannende busverhaal om iets over de achtergronden van de leerlingen en docenten in het gemêleerde gezelschap te vertellen. Met verschillende tijdsprongen vertelt ze over verschillende momenten uit de levens van de introverte, superslimme Valentijn, Fleur met haar werkeloze ouders, de racistische Tygo, moslima Irmak en de woedende Driss. Daarbij scoort ze gemakkelijk met de door haar gehanteerde methode: geef elke jongere een kenmerk uit de moderne maatschappij mee en het verhaal wordt vanzelf interessant. Daarbij verliest ze de echte uitwerking uit het oog. Veel meer dan oppervlakkig aanhalen van interessante problematiek doet ze niet. Waar de bozige Driss veel meer dan een bozige puber blijkt te zijn wanneer zijn achtergrond duidelijk wordt, krijgt hij van de lezer niet meer respect of begrip door het gebrek aan uitwerking. Ook de introverte Valentijn krijgt amper de kans te laten zien wie hij is. Toch zorgt het gemêleerde gezelschap voor een interessant verhaalverloop. Regelmatig zet Mous de lezer met een van de terugblikken op een spoor dat mogelijk leidt tot de bomlegger. Ze nodigt de lezer uit om zelf het verhaal te construeren en zorgt daarbij regelmatig voor een onverwachte plotwending door een nieuw personage toe te voegen met weer een eigen verhaal.

Al snel is klas 2C het best besproken item op Facebook en Twitter. Mous is er zeker in geslaagd een spannend verhaal te vertellen. 2C leest als een trein en het verhaal boeit van a tot z. Een hoog verhaaltempo, een simpele schrijfstijl en het veelvuldig gebruik van cliffhangers zorgen ervoor dat het boek moeilijk weg te leggen is.

Helaas bevat het verhaal veel onlogische elementen die soms ronduit ongeloofwaardig zijn. Mous scoort soms op simpele wijze. Voor eenieder klinkt het ongeloofwaardig wanneer leerlingen op aanraden van leerling Valentijn zelfstandig op zoek gaan naar de bom en ook de manier waarop de politie de leerlingen inzet als hulpjes zorgt voor enkele vraagtekens over de gang van zaken. Wanneer Valentijn een bom lijkt te vinden en de bom direct open mag maken van de agenten, tast Mous de geloofwaardigheid aan ten behoeve van de spanning.

‘Kunt u me zo terugbellen?’ vraagt Vos. ‘Ik zit hier met een bus vol ongeruste leerlingen, die dringend mijn aandacht nodig hebben.’ Ze beëindigt het telefoongesprek. ‘Wat is er?’

Ook de reacties van de personages in het verhaal zijn op diverse plaatsen ronduit ongeloofwaardig of gekunsteld, waardoor het verhaal niet meer als mogelijk beschouwd wordt. De manier waarop de docenten in de bus handelen en de manier waarop de buschauffeur laveert zorgen wel voor spanning en sensatie, maar zijn tegenstrijdig met hun typeringen: zo reageren mensen in die situaties niet.

Toch weet Mous van 2C een aantrekkelijk jongerenboek te maken. Wie niet op zoek gaat naar diepgang in thematiek, ontdekt een boek met veel actuele onderwerpen en diverse belangrijke boodschappen. 2C is anders dan Mous’ eerdere boeken en ze zet zeker een stapje terug, maar ook dan weet ze de lezer te boeien. Want zeg nou zelf: wat is er spannender dan een bom in je bus?

Marloes Otten

Mirjam Mous – 2C. Van Goor, Houten, 300 blz. € 21,94.