Monsieur Luke et Joli Jumpeur à Paris

Lucky Luke is niet de enige stripserie die na het overlijden van de oorspronkelijke tekenaar nog altijd wordt voortgezet. Robbedoes bijvoorbeeld bezwijkt bijna onder de spin offs en afgeleide reeksen. Maar waar het bij de avonturen van de piccolo meestal zorgt voor een heel eigen invulling van de auteurs van dienst, zo ziet de stripliefhebber bij Lucky Luke een veel consistentere aanpak: wie het ook voor zijn rekening neemt, de verhalen blijven onmiskenbaar zoals Morris en Goscinny ze bedacht en bedoeld hebben. Wie de twee series vergelijkt snapt waarom: Robbedoes is een karaktertje, geflankeerd door bijfiguren, terwijl het verhaalgegeven van Lucky Luke veel conceptmatiger is en daarmee verhaalgerichter.

Door de jaren heen – de cowboy is intussen 73 lentes jong – heeft de lezer Lucky Luke alleen leren kennen als een lonesome cowboy, die steeds opduikt waar hij nodig is en weer vertrekt na gedane zaken. Hij is als het ware een leidende passant, de probleemoplosser, die het verhaal tot een goed einde brengt. Daarmee is elk nieuw verhaal van Lucky Luke een typisch voorbeeld van de reeks.

Vergelijk dat met Robbedoes en je ziet het verschil: hij is een piccolo en geen detective, ontdekkingsreiziger of wetenschapper maar toch zijn dat de gedaanten die hij aanneemt in zijn verhalen. Voor een tekenaar die gevraagd wordt voor een ‘eigen’ Robbedoesverhaal is het vertrekpunt compleet inwisselbaar: alles kan en alles mag. Daarom zien we de piccolo even gemakkelijk opduiken als sf-piloot, chaperon of journalist.

Lucky Luke zal altijd de cowboy blijven, in de entourage die we kennen vanaf het eerste album. De hedendaagse auteur van dienst kan zich hooguit wat kleine eigenaardigheidjes permitteren. In het recente geval van Een cowboy in Parijs zien we de wildwesteling voor het eerst de oversteek naar Europa maken, een plotgegeven dat geestig uitpakt.

Een cowboy in Parijs is van de hand van de Franse tekenaar Achdé die na het overlijden van Morris in 2001 de serie overnam. Jolly Jumper op vrijersvoeten was in 2004 zijn eerste album; Een cowboy in Parijs is zijn achtste, en het tweede album dat hij samen met scenarist Jul maakte. Naast deze reeks bestaat er ook nog een afgeleide serie: Lucky Luke door…, met het geweldige De moordenaar van Lucky Luke van Matthieu Bonhomme en het afgrijselijke misbaksel van Guillaume Bouzard, Jolly Jumper antwoordt niet meer.

De Parijse geschiedenis begint met een echt Luke-cliché: hij rijdt over de prairie met de geknevelde Daltons achter zich aan, op weg naar de nor. Onderweg ontmoet het stel een Fransman die met een gedeelte van het Vrijheidsbeeld rondzeult: de onderarm met de toorts. Hij is bezig met het inzamelen van geld om het icoon voor de vrijheid af te kunnen maken. Als dat eenmaal geslaagd is, zal het verrijzen op een eiland in de haven van New York – exact waar het nu staat. Er is alleen een flinke tegenvaller: de gevangenisdirecteur waar Luke de vier Daltons moet afleveren heeft zijn zinnen ook op het eilandje gezet. Daar wil hij de best beveiligde gevangenis neerzetten, en wil dus koste wat kost verhinderen dat het beeld er komt. Aan Luke de taak om alles in goede banen te leiden: hij zal mee moeten naar Parijs om erop toe te zien dat de lange arm van de gevangenisdirecteur niet tot in de Franse hoofdstad schade kan aanrichten.

Het verhaal wordt met vaart verteld, en heeft ook genoeg geestige glimlachjes en kwinkslagen, waarop de serie een patent heeft. En ach, dat we al van tevoren weten dat het beeld er toch wel komt, deert niet. Het is juist leuk te weten dat Lucky Luke ook in dit historische gegeven een hand had. Immers, zonder zijn koelbloedige optreden zou er nu wellicht een gevangenis in de haven van New York hebben gestaan, en bijvoorbeeld niet voor de kust van San Francisco.

Een cowboy in Parijs is een echte Lucky Luke, zoals generaties die al kennen. Niet meer, maar vooral niet minder. Het uitstapje naar Parijs is heel mooi in beeld gebracht; hoe aandoenlijk om Lucky Luke en Jolly Jumper door de straten van de lichtstad te zien sjokken. A long long way from home.

Stefan Nieuwenhuis

Achdé & Jul (naar Morris) – Een cowboy in Parijs. Lucky Comics. 48 blz. € 7,50.