Haar vagina kokhalst

Voor Ella lag een wetenschappelijke carrière in het verschiet, maar ze heeft haar promotieonderzoek opgegeven en is gaan werken op de administratie van de universiteit. Daar ontmoet ze Rick, een fascinerende docent die het ideaalbeeld van de liefde onderzoekt bij de troubadours en katharen: een zuivere spirituele liefde. Het lijkt tot een echte verhouding te komen, maar juist dan vlucht Ella weg. Ze geeft ook haar baan op en wordt taxichauffeur. Vanuit de veilige cocon van haar wagen blijft ze de wegen van Rick volgen. ‘Hoe noem je een liefde die bestaat zonder geliefde?’

Kan er echte liefde bestaan die niet noodzakelijkerwijs uitloopt op seks? Dat is de vraag die Natalie Koch opwerpt in Buiten is de wereld normaal. Ella heeft het lichamelijke liefdesspel wel geprobeerd met mannen, maar zij vindt er niets aan en constateert dat ze misschien wel aseksueel is, al heeft ze een hekel aan het woord. Als een vriendin haar in een uiterste poging een sekscoach als cadeau geeft gaat het mis zodra hij haar al aanraakt. ‘Ze verstijft, ze probeert zich hem naakt voor te stellen. Haar vagina kokhalst.’

Koch voert meer mensen op die het contact met de wereld lijken te verliezen, zoals Ella’s benedenbuurman Gideon, een kunstenaar die vooral ideeën heeft, maar niet tot de daadwerkelijke uitvoering ervan komt. Of haar mooiere zus Lin, die zich in haar huis verschanst heeft omdat ze bang is gevolgd te worden door de overheid, de camera’s of de buren. Ze lijken allemaal de aansluiting met de werkelijkheid kwijt te zijn omdat ze zich niet willen of kunnen voegen in de regels die anderen voor hen bedacht hebben.

De liefde van Ella voor Rick is blijvend en ze dirigeert hem naar plekken toe via anonieme briefjes. Zo kan ze hem uit de verte observeren. Als hij bijvoorbeeld zit te luisteren naar een klassiek concert, kijkt zij van een hogere rang op hem neer. Een mooie scène, maar is een liefde op afstand wel genoeg? Het is kunstenaar Gideon die uiteindelijk de meest wezenlijke vraag stelt als Ella onder woorden brengt dat ze geen relatie wil met Rick omdat ze niet van seks houdt: ‘Heb je dat ook tegen hem gezegd?’ Koch houdt ondanks de letterlijke afstandelijkheid in de liefde de aandacht knap vast en stelt in de tussentijd wezenlijke vragen over de ruimte die er is voor mensen die afwijken van de gebaande paden.

Coen Peppelenbos

Natalie Koch – Buiten is de wereld normaal. Querido, 308 blz. € 20,-.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 30 december 2021.