De nieuwe kleren van de keizer

Het is heel goed dat musea aandacht besteden aan kunstwerken van vrouwen, mensen van kleur en queer-mensen. Heel erg fijn. Toch keer ik ook naar een museum terug om oude bekenden te zien. Laatst was ik met collega Bart en een aantal studenten in het Stedelijk Museum in Amsterdam en wilde ik ze enkele werken laten zien (die ook te maken hebben met de literaire geschiedenis die ze moeten kennen voor de kennisbasistest van de overheid). Matisse was er niet, The Beanery van Kienholz was verdwenen en ook Anselm Kiefer konden we niet terugvinden. Wel heel veel politiek-correcte kunst. Ik wil graag naar het vernieuwde museum in Arnhem, maar ik hoorde dat de realistische hoogtepunten uit de eigen collectie niet meer te zien waren. Ik ben nu wat huiverig om daar te gaan kijken.

In Londen ging ik met A. naar het Tate Britain, een enorm rijke collectie kunst hing daar, en hangt daar gelukkig nog steeds, al sloeg me de schrik wel om het hart bij de allereerste zaal die ik binnenliep. In die zaal stond een, gelukkig tijdelijke, tentoonstelling van Rhea Dillon. Op de website van het museum wordt de tentoonstelling als volgt ingeleid:

Rhea Dillon: An Alterable Terrain brings together new and existing sculptures as a conceptual fragmentation of a Black woman’s body. Examining material and colonial histories, theories of minimalism and abstraction, and Black feminist epistemologies. Dillon’s works evoke elements – including the eyes, mouth, soul and hands – of an amorphous, conceptual body that considers the formation of Caribbean and British identities.

Centraal in de tentoonstellingsruimte stond een grote glazen kubus. Je kon er omheen wandelen. Je kon er ook doorheen kijken. Gelukkig hing er ook een bordje met wat uitleg bij:

Dan maak je het een mopperige, witte, oude, heteroseksuele man wel erg makkelijk om grappen te maken. En in dat kamp wil ik me zeker niet bevinden.

Statementkunst is het, het statement is belangrijker dan de kunst zelf. Kunst kan een statement maken, maar het moet niet. Wat zou het mooi zijn geweest om op die plek een kunstenaar als Iris Kensmil (bijvoorbeeld) te zien, ook geen vrijblijvende kunst, maar meer dan een statement. Haar werk is overigens wel te zien in het Stedelijk Museum in Amsterdam.

Coen Peppelenbos