Nieuws: P.C. Hooft-prijs 2026 voor beschouwend proza toegekend aan Anja Meulenbelt
De P.C. Hooft-prijs 2026 voor beschouwend proza is toegekend aan Anja Meulenbelt (1945). Meulenbelt: ‘Dit kan helemaal niet, dat was mijn eerste gedachte, ik ben veel te controversieel
voor deze prijs. Ik ben zelden gezien als iemand die qua literatuur een rol speelde. Tegelijkertijd weet ik dat mijn werk er wel degelijk toe doet. Ik weet wie mijn boeken lazen, wat
ze ermee hadden. En nog steeds, want er is een soort revival gaande. Het winnen van deze prijs ligt misschien wel in het verlengde daarvan.’ Het is de eerste keer dat de P.C. Hooft-prijs wordt toekgekend aan een vrouw.
Uit het juryrapport:
Meulenbelt is er diep van doordrongen dat beschrijven altijd plaatsvindt vanuit een positie, vanuit een lichaam dat betekenissen krijgt opgedrongen op grond van klasse, gender, etniciteit, gezondheid en vanuit een geest die beheerst wordt door taboes, ideologie en de afwas die nog gedaan moet worden […] De taal die Meulenbelt in De schaamte voorbij begint te ontwikkelen, is daarom niet afstandelijk, analytisch en schijnbaar neutraal, maar direct betrokken, synthetiserend en bewust subjectief. […] Het verleden laat zich – zoals ook Meulenbelt in haar werk steeds weer heeft laten zien – niet corrigeren, hooguit verwerken, om zo een betere toekomst mogelijk te maken. De voordracht van Meulenbelt is bedoeld als een bevrijdende eruptie, als een heilzame breuk die ruimte maakt voor heel veel nieuwe mogelijkheden.
Over de De schaamte voorbij (1976), schrijft de jury dat het een van de weinige politiek uitgesproken en vernieuwende boeken uit de jaren zeventig is die anno 2025 niet in de categorie curiosa uit een onherroepelijk tijdperk liggen te verstoffen:
[Een] directe, rauwe en staccato stijl. […] Wie de schoonheid van die stijl probeert te beschrijven, zal eerder bij vergelijkingen met Janis Joplin dan bij Maria Callas uitkomen en eerder bij woorden als ‘sprankelend’ en ‘energiek’ dan bij ‘verfijnd’. Maar verfijning valt dan ook niet te verwachten in een boek waarin met zoveel gebroken moest worden, waarin zoveel benoemd moest worden wat voorheen onzegbaar bleef.
De P.C. Hooft-prijs 2026 is toegekend door de jury bestaande uit Tijs Goldschmidt, Chris Keulemans, Christine Otten, Marjan Slob en Gijsbert Pols. Aan de prijs is een bedrag verbonden
van € 60.000.
Afbeelding: Screenshot Literatuurmuseum
