Vreemdgaan om de verveling te verdrijven

Met de regelmaat van de klok lees ik over taboe-onderwerpen waarvan ik niet wist dat het taboes waren. Zo schijnt het een enorm taboe te zijn om een depressie te hebben, terwijl je geen tijdschrift of krant kunt openslaan of de tv kunt aanzetten zonder dat iemand het tot in detail over z’n depressie heeft. Dankzij Vrouwen die vreemdgaan kan ik een nieuw taboe aan dit lijstje toevoegen, want het is jarenlang aan mij voorbijgegaan dat het een taboe is dat vrouwen in de overgang een seksuele piek beleven. Wieke van Oordt was gelukkig wel op de hoogte van deze problematiek en daarom schreef zij er dit blijkbaar taboedoorbrekende boek over.

De titel trekt natuurlijk de aandacht, net zoals de cover erg goed past bij ‘Verboden Vruchten’, het thema van de huidige Boekenweek, al kan het een tijdje duren voordat je door hebt dat je niet naar paar mooie kleurrijke ovalen zit te staren. Deze roman is dus voor mij een voor de hand liggende keuze in het kader van dat thema.

In Vrouwen die vreemdgaan gaat het over vier vriendinnen die (bijna) in de overgang zitten en wier libido ineens enorm stijgt. Ik-verteller Bibi loopt tegen de vijftig en is op het eerste gezicht gelukkig getrouwd met Jesse, het type zachtaardige, begripvolle man voor wie de gemiddelde vrouw een moord zou doen. Toch wordt de verveelde Bibi plotseling overvallen door de behoefte om tijdens een vakbeurs seks te hebben met een andere man. Als zij dit bekent aan haar drie vriendinnen Ysmer, Marjolein en Lotte, blijkt dat alle vriendinnen soortgelijke ervaringen hebben. Volgens Bibi bestaat er een goede verklaring voor hun gedrag:

De hormonen in onze lichamen raken uit balans, net als in de puberteit. Toen zorgde het ervoor dat onze lichamen klaargemaakt werden om kinderen te krijgen, nu zorgt het ervoor dat onze seksdrift piekt. We moeten nog één keer zwanger zien te worden. Dat vertelt Moeder Natuur ons, dat is de oeroude boodschap erachter.

De vier vriendinnen besluiten daarom een geheime ‘Vrouwen die vreemdgaan’-club op te richten, die ze gemakshalve afkorten tot VDV. Er mag niet met elkaars echtgenoten worden gerommeld en ook niet met wederzijdse kennissen. Ook is het niet de bedoeling dat hun huwelijken stranden en er nieuwe liefdes ontstaan. Kortom, het gaat de dames puur om de seks, want ze kunnen wel wat spanning gebruiken in hun ingedutte leventjes. Uiteindelijk loopt het allemaal anders dan de dames verwachtten, want gevoelens laten zich natuurlijk niet van tevoren bepalen.

Ondanks de suggestieve cover (zien jullie het inmiddels ook?) en de spannende titel is Vrouwen die vreemdgaan geen zinnenprikkelende roman geworden. Het is in de eerste plaats een komisch verhaal geworden. Vooral de vele seksuele escapades wekken op een goede manier op de lachspieren, doordat de hoofdpersoon alles heel verstandelijk beschrijft en daarmee de nadruk wordt gelegd op hoe belachelijk menselijke oerdriften kunnen zijn.

Van Oordt lijkt weinig literaire pretenties te hebben en ze heeft een geestig, toegankelijk verhaal geschreven. Toch was de roman interessanter geweest als er was geschrapt in de te lange, alledaagse dialogen. De leden van de VDV-club klinken als overjarige bakvissen. Dat is even leuk, maar het wordt algauw vermoeiend, ook omdat alles aan de lezer wordt voorgekauwd en deze nergens over hoeft na te denken. Veel sterker dan de dialogen zijn de beschrijvingen van de voorspelbare leventjes die zij leiden. De lijdzame wijze waarop zij zich van vijftigste verjaardag naar zilveren huwelijksjubileum naar creatieve workshop slepen wordt mooi neergezet. De vriendinnen beklagen zich erover, maar blijkbaar is de sociale druk te groot om aan al die onbenullige verplichtingen te ontkomen. Of er is eenvoudigweg geen alternatief. Dáár had ik graag nog wat meer over gelezen, zodat het allemaal net even wat meer diepgang had gekregen.

Lucas Zandberg

Wieke van Oordt – Vrouwen die vreemdgaan. Luitingh-Sijthoff, Amsterdam, 332 blz. €18,99.