Als ‘pr-agent’ word ik af en toe benaderd door schrijvers die uitgeven ‘in eigen beheer’ (die hebben in hun biografie dan teksten staan als: N schreef vroeger al voor de schoolkrant en het wijkorgaan, en publiceert al jaren gedichten op zijn eigen website), en die dan denken dat slechts dat laatste zetje naar eeuwige roem gegeven kan worden door een goede pr-machine. Alsof debuteren en naam maken een kwestie van een ‘plan’ is, met als ondergeschikte Het Product. Dat is natuurlijk helemaal niet waar, maar het hangt wel in de lucht, het is de tijdgeest, dat hopen op instant succes. Televisieprogramma’s als Idols zijn daar een goed voorbeeld van. Daar kom ik op terug.

Zoals voor veel producten geldt ook voor gelezen worden simpelweg de wet van vraag en aanbod, kwaliteit en uniciteit, om enkele belangrijke randvoorwaarden te noemen waar reguliere uitgeverijen op selecteren. Uitgeven in eigen beheer is in mijn optiek net zoiets als je schuur volzetten met een eigen gebrouwen tandpasta, met een eigen vakantiefoto op de verpakking. Je leurt wat bij familie, de buurvrouw en het kruideniertje om de hoek. En allemaal liegen ze dat ze dat het een geweldige tandpasta is. Dan verkoop je misschien wel twintig tubes. En op je eigen website plaatsen vrienden een recensie, vijf sterren uiteraard: heerlijk, nog nooit zulke witte tanden gehad! Ik raad deze tandpasta iedereen aan!

Onlangs was er bij Nova een item over de honderdduizenden mensen met een schrijfdroom. Of waarschijnlijker: een uitgeefdroom. Of daar ook een gelezen worden-droom bij hoort weet ik eigenlijk niet, terwijl dat voor de ware schrijver toch redelijk bovenaan je verlanglijstje moet staan. Het zal toch niet zo zijn dat al die mensen denken dat de roem ná hun dood alsnog kan komen, net als enkele ondergewaardeerde kunstenaars uit vroeger tijd?

Momenteel is er een relletje rond het televisieprogramma Holland’s got talent. Jurylid Gordon heeft zijn ongezouten mening gegeven aan een mevrouw die kwam zingen. En dat is bij die mevrouw in het verkeerde keelgat geschoten (nadat ze gezongen had pas). Ik op mijn beurt denk: hadden we in het boekenvak maar een Gordon, was er maar eens iemand die onomwonden wannabe schrijvers vertelt dat ze vooral voor hun plezier moeten blijven schrijven, maar dat ze moeten stoppen met het insturen van hun manuscripten aan uitgevers. Dat het kansloos is. Dat ene geweldige manuscript natuurlijk uitgezonderd.