Stilte voor de storm

Dominee Pearson reist met zijn dochter door heel Argentinië om het Goede Nieuws te verspreiden. Hij heeft de voorkeur voor afgelegen, arme dorpen en gemeenschappen, waardoor ze vaak ver verwijderd zijn van de bewoonde wereld. Op een van hun reizen komt hun autootje tot stilstand te staan midden in een afgelegen, droog en heet gebied, El Chaco. De auto wordt versleept naar de monteur die ‘de Gringo’ wordt genoemd en die een zestienjarige introverte jongen als rechterhand heeft. De monteur spreekt de verwachting uit de auto aan het eind van de dag gerepareerd te kunnen hebben, en zo zijn de vier personages die dag tot elkaar veroordeeld. Uiteindelijk barst echter het onweer los, de verhoudingen worden op scherp gezet en de personages vinden ten slotte een nieuwe verhouding.

Het onweer is een overzichtelijke en vrij kale roman, die de sfeer van een afgelegen, hete vlakte goed overbrengt op de lezer. Niet alleen de omgeving is kaal beschreven, ook de gebeurtenissen zelf zijn erg minimalistisch en spelen zich maar op een plaats en in een dag af. In Het onweer gebeurt bijna niets, waardoor de ontwikkeling van de relaties tussen de vier personages en hun achtergrond subtiel, maar steeds duidelijker zichtbaar wordt. Dominee Pearson maakt er een sport van om mensen te overspoelen met het Woord, een houding die verschillende reacties oproept. De nuchtere Gringo laat het langs zich glijden, maar zijn hulpje Tapioca raakt gefascineerd door de beloftes van de dominee. De dochter van de dominee, Leni, heeft een ambivalente houding:

Leni had tegenstrijdige gevoelens: ze bewonderde de dominee enorm maar keurde bijna alles af wat haar vader deed. Alsof het twee verschillende personen waren. Ze had tegen haar vader gezegd dat hij Tapioca met rust moest laten, maar als ze nu zou gaan luisteren naar wat er onder het afdak werd gezegd, zou ook zij in de ban raken van de woorden van de dominee.

De vier personages leven allemaal vooral in hun eigen wereld en in hun verleden. Waar contact is, gebeurt het. De dominee heeft het Woord altijd op zijn tong liggen en schroomt niet om zijn omgeving er kennis van te laten nemen. Dit zorgt voor aantrekkingskracht, maar ook voor wrijving in de lucht.

Het onweer

Het onweer komt vrij onverwacht, zowel voor de personages als de lezer. De personages hebben dankzij hun achtergronden (allemaal hebben ze maar één ouder, bijvoorbeeld) en hun relatie tot elkaar vrij veel diepte, maar echt uitgebreid uitgewerkt zijn ze niet. De lezer heeft veel ruimte om zelf in te vullen, maar wellicht heeft Almada hier ook nog wat laten liggen. In elk geval is het contrasterende effect groot tussen de stilte van de hete vlakte en het lawaai, de beweging en het geweld van de storm.

Mathilde van Ommen

Selva Almada – Het onweer. Meulenhoff, Amsterdam. 208 blz. € 17,95.