De NOS heeft vanavond bekendgemaakt dat de kunstenaar Jan Montyn is overleden. In de literatuur is Montyn vooral bekend dankzij het naar hem genoemde boek, waarin zijn levensverhaal is opgeschreven door Dirk Ayelt Kooiman. Montyn is 90 jaar geworden.

Montyn, gepubliceerd in 1982 is nog steeds een van de meest gelezen boeken over de Tweede Wereldoorlog onder leerlingen. Kooiman heeft op indringende wijze het verhaal van Montyn neergezet die zich als jongeman aanmeldde bij de Jeugdstorm en daarna meevocht aan de kant van de Duitsers. hij deed het meer om het milieu waaruit hij kwam te ontvluchten en door vriendschap met Hein dan door ideologische motieven. Montyn verhaalt hoe hij de ontberingen, zelfs aan het Oostfront overleeft, maar na de oorlog weer in het reine moet komen met zijn omgeving en vooral zichzelf. De kunst zorgt er mede voor dat hij het redt.

Naar aanleiding van het verschijnen van het boek interviewde het Nieuwsblad van het Noorden hem in 1982:

Het is een tijdsbeeld, vertelt wat er met je kan gebeuren. Ik ben echt geen zendeling of zo, maar ik hoop de mensen een beetje verder te helpen met het verhaal over wat ik met m’n leven gedaan heb. Maar mijn ondervinding is geen voorbeeld, ik ben een doorgeefluik. Ik heb dat alles overleefd dank zij mijn vrienden. Door hen is ook dat artikel en dit boek verschenen. Ze hebben me vreeslijk gesteund. Ik leefde met m’n verleden; door m’n vrienden kan ik daar verder mee leven en werken.