Amerikaanse zeden en gewoonten

De nieuwe novelle van Henk Romijn Meijer heet De Amerikaantjes, gaat over de botsing van culturen en het verval van een vriendschap en is een prachtig boekje geworden – een kleinood. Het verhaal speelt zich af in de streek waar Romijn Meijer eerder zijn bundel Bon voyage, Napoleon (1976) en de misdaadroman Mijn naam is Garrigue (1983) situeerde – de Dordogne, om precies te zijn: in het dorpje La Coutonnade.

romijn meijer amerikaantjesDe uit Nederland afkomstige hoofdpersoon woont daar al een aantal jaren temidden van de autochtone Franse bevolking en hij staat dan ook aan de Franse kant als het gaat om de gedragingen van twee betrekkelijke nieuwelingen, Nancy en Tony Hunter. Zij zijn de Amerikaantjes, afkomstig uit de omgeving van Boston. Het tweetal is in Europa beland omdat Nancy een leven als diva bij de opera achter zich heeft; Tony, producent van grammofoonplaten, reisde ooit Oost-Europa af om gegevens te verzamelen voor een studie over pianoforte’s. Dat project wil niet echt van de grond komen en uit arren moede begint Tony aan een boek over antieke broodroosters.

Ze kopen een huis in La Coutonnade. Niet de rust van het buitenleven is de reden daarvan, status en prestige al evenmin, nee: Tony needs a project. Ieder jaar brengen Nancy en Tony een paar maanden in het dorp door – tot vermaak, verbazing en op den duur ook irritatie van de bewoners. Het huis wordt stevig verbouwd en dat geschiedt naar Amerikaanse normen, waardoor het na verloop van tijd niet minder dan drie wc’s telt. Dat soort dingen. In alles wat ze ondernemen lijken ze bovenal de American way of life uit te beelden. De afstand groeit, gevoelens van vriendschap gaan langzaam maar zeker teloor.

De kracht van Romijn Meijers benadering is dat hij het hele dorp als verteller in het geweer brengt. Die verteller is een ‘wij’ of ‘het dorp’ – een vriendelijk collectief. De kleine voorvallen worden daarbij voornamelijk door dialogen aaneengeregen, en op dat gebied is Romijn Meijer een grootmeester. Lichte spot, milde ironie, het voortdurende besef hoe vreemd mensen welbeschouwd in elkaar zitten – dat alles maakt De Amerikaantjes tot een klein en bescheiden maar verrukkelijk verhaal.

Anton Brand

Henk Romijn Meijer – De Amerikaantjes. Meulenhoff, Amsterdam.

Deze recensie verscheen eerder in het Nieuwsblad van het Noorden, 17 maart 1989.