Altijd met het begin van de dag onderweg

De Boekenweek is voorbij, maar de natuur komt tot leven. Ilona Verhoeven stuurde me in het kader van de Boekenweek De vrouw met de rode boodschappenkar toe, het Nijmeegs Boekenweekgeschenk. Het is een kort, surrealistisch verhaal dat zich afspeelt in Nijmegen, uitgegeven door het Besiendershuis in een minuscuul boekje – een ‘zine’ wordt het genoemd door de makers. Het heeft een fraaie fotomontage als omslag. Een must voor liefhebbers van Nescio, want er zitten verwijzingen in – onbewust of bewust; ik denk eigenlijk het laatste – naar Nescio’s werk. Zo begint het verhaal met een bespiegeling over de zon door een ‘eenmans-observatiestation’ en de Waalbrug, waar zoals bekend Japi vanaf sprong, ‘schitterde in een almachtig licht, als een indrukwekkende poort naar de stad. Een schip met de naam SUNRISE voer met zacht motorgeronk stroomopwaarts’, waaraan Verhoeven toevoegt: ‘Een beloftevolle naam voor een schip; altijd met het begin van de dag onderweg.’

Net als Japi wordt er in de rivier gedoken, dit keer naar een parallelle wereld diep onder de grond van Nijmegen: ‘Toen ik neerkwam moesten mijn ogen aan het donker wennen. We stonden in een soort overdekte straat. Op de grond lagen platte stenen, een plaveisel dat vele eeuwen oud was. De vrouw begon te lopen, de boodschappenkar trok ze ratelend achter zich aan.’ Daar beneden zijn schatten te vinden, geheime schatten. ‘Projectontwikkelaars’ werkten de natuur tegen en daarom is die ondergrondse ruimte ‘dichtgegooid. Vervolgens komt voor zover ik weet een van de mooiste passages die over het geheim is geschreven, althans in het Nederlands, en wat hier volledig geciteerd moet worden: ‘Hoe meer bijzondere mensen het geheim in hun hart met zich meedragen, hoe beter het bewaard wordt. We hebben alleen een manier nodig om het door te brieven. Want over geheimen moet je niet praten, dat is het slechtste wat je kunt doen met geheimen, dan verbrokkelen ze waar je bij staat. Geheimen moet je in stand houden. Je moet ze koesteren. Af en toe in de zon leggen en met ze spelen.’ Het is een klein boekje, maar mijn ervaring is inmiddels dat in kleine boekjes schatten te vinden zijn. Dit boekje van Verhoeven vormt daarop geen uitzondering. Weliswaar kan mijn stukje als het verklappen van het geheim worden opgevat, maar in Underground wordt het in de zon gelegd, opdat ermee gespeeld kan worden.

Johannes van der Sluis

Ilona Verhoeven – De vrouw met de rode boodschappenkar, Besiendershuis, Nijmegen. 12 blz.

(Afbeelding: Wikimedia commons)