Wie weet nog wie Willem Frederik Hermans was? Niet de would-be-slimste mensen van Nederland, constateert zowel Max Pam vorige week in HP/De Tijd als Arjen Fortuin vandaag in NRC Handelsblad. 

In de vorige uitzending van het televisieprogramma De Slimste Mens liet deelneemster Melissa Drost (35) zich, na het zien van een fragment waarin Hermans uitlegde waarom hij een hekel had aan Nederland, op de vraag wie deze man was, ontvallen: ‘Jeetje, pff… Ik weet even helemaal niets, ik ben verlamd, ik weet niets. Sorry! Pas.’

Ook Sophie Hermans (39, geen familie) moest het antwoord schuldig blijven.

Max Pam: ‘Daarna kwam Tijl Beckand (46). Hij is cabaretier en presenteert tegenwoordig populaire amusementsprogramma’s over klassieke muziek. Dit waren zijn antwoorden: “W.F.Hermans…Karel van de Graaf…talkshow….W.F. Hermans woonde in Portugal, dacht ik…Het Bureau…pas”.

Dat was tenminste iets, al woonde W.F. Hermans in Parijs – Frankrijk, zeg ik er voor de zekerheid maar even bij – en was het Gerrit Komrij die zich in Portugal had teruggetrokken. Verder werd de cyclus Het Bureau geschreven door J.J. Voskuil.’

Arjen Fortuin: ‘Uiteindelijk wist presentator Tijl Beckand de naam van de grote schrijver uit een donkere kamer in zijn geheugen op te vissen, al meende hij dat deze in Portugal woonde en iets met Het bureau van doen had.’

Bekijk hier de uitzending waarover Pam en Fortuin schrijven. Het fragment met Willem Frederik Hermans begint rond minuut 28.

‘Het gaat erom dat in het Nederlandse cultuurlandschap iets verschrikkelijks is gebeurd met de liefde voor en de kennis van onze literatuur,’ schrijft Pam in HP/De Tijd. Hij spreekt van ‘een calamiteit, een catastrofe, een drama, een onheil, een ramp die het zinken van de Titanic vele malen overtreft.’

Overigens maakt Max Pam van de gelegenheid gebruik om een boek aan te kondigen waar hij samen met Hans Renders en Piet Schreuders aan werkt. Het verschijnt in het Willem Frederik Hermans-jaar dat op 1 september begint, maar naar verwachting pas in 2022.

Dan kondig ik hierbij het verschijnen aan van nóg een boek over Hermans: Hermans Honderd. Er komen bijdragen in van Wim van der Beek, Rob Delvigne, Jan Wim Derks, Frank van Dijl, Stephan Enter, Elsbeth Etty, Martine Folkersma, René Franken, Ad Fransen, Kester Freriks, René Hesselink, Huygens Instituut (Kegel, Oostveen, van Zoggel), Lucas Ligtenberg, Joris Luyendijk, Willem Otterspeer, Hans Renders, Piet Schreuders, A.L. Snijders, P.F. Thomese, Johan Toxopeus, Christophe Vekeman en L.H. Wiener. Het boek, dat verschijnt bij Uitgeverij IJzer, wordt op of rond 1 september ten doop gehouden in Museum Meermanno | Huis van het Boek in Den Haag.