Alles komt goed, maatje

Op 18 september 2019 wordt advocaat Derk Wiersum voor zijn huis vermoord. Hij verdedigde Nabil B. die als kroongetuige optrad in het proces tegen de extreem moorddadige groep rond Ridouan Taghi. De toenmalige minister van justitie, Ferd Grapperhaus, van Justitie noemt de moord een aanslag op de rechtstaat. De talkshows hebben weer iets om over te praten voor een paar afleveringen.

Voor schrijver, dichter Lucas Hirsch wordt die dag niet een advocaat, maar zijn beste vriend vermoord, een vriend die hij al vanaf zijn schooltijd kent.

Media-jij is niet mijn jij. Talkshowtafel-jij is je naam plus schermvullend portret en iedereen die een mening heeft, boos is, wil straffen, zegt je gekend te hebben maar het mis heeft. Jou niet kende zoals je gezin, de Bussumclub, jaarclub, bevriende collega’s of ik.

In Shotgun Wedding, rauwe elegie van een vermoorde vriendschap probeert Hirsch zijn beeld van Derk Wiersum in woorden te vangen, maar juist de taal – het gereedschap van de dichter – ontglipt hem tijdens de hevigste rouwperiode. Pas veel later komt de beeldspraak terug:

In de ochtend word ik wakker met duizend meter sneeuw op mijn hart. Het koelt mijn rouw, dus schudden doe ik niet.

Shotgun Wedding is geen portret van Derk Wiersum, maar een portret van hoe moeilijk het is om te overleven nadat een vriendschap op zo’n gewelddadige manier beëindigd is. Hirsch blijft zorgvuldig bij de familie en kinderen van Wiersum weg. Misschien ook omdat eerder een advocaat de familie bijstond in de publiciteit: ‘het mocht persoonlijk zijn, maar niet te privé.’

Rouw is ondanks de liefdevolle nabijheid van de vriendin van Hirsch en zijn zorgzame ouders, ondanks de jaarclub van zijn studiegenoten van Vindicat uit Groningen, ondanks de hechte band van de jeugdvrienden uit Bussum toch iets egocentrisch. Er zijn momenten die alleen Hirsch heeft gedeeld met Wiersum, kleine zaken die alleen tussen vrienden spelen die elkaar een leven lang hebben meegemaakt. Zo geeft Hirsch hem steeds een zin uit een boek op, waarna Wiersum met een zin moet antwoorden. De laatste zin was ‘Strange now to think of you, gone without corsets & eyes, …’ Een zin uit ‘Kaddish’ van Allen Ginsberg.

De laatste ontmoeting tussen Hirsch en Wiersum in levende lijve vond, ironisch genoeg, plaats als ze terugkomen van een begrafenis en Hirsch de moed vindt om zijn bezorgdheid te uiten over de verdediging van Nabil B. en zegt ‘dat de dood van een vriend niet iets is waarop ik zit te wachten.’ Wiersum antwoordt: ‘Maak je geen zorgen, alles komt goed, maatje…’ Dat is een maand voor de moord. Shotgun Wedding is een heftig boek waarbij je af en toe de moed moet vinden om door te lezen.

Coen Peppelenbos

Lucas Hirsch – Shotgun Wedding. De Arbeiderspers, Amsterdam. 150 blz. € 18,99.

Deze recensie verscheen eerder in een iets kortere versie in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 2 december 2022.