Relaties zijn niet wat ze zijn

Haar debuut in 2016 was fenomenaal. De meisjes was een uitstekend geschreven roman van de Californische schrijfster Emma Cline (geboren 1989), een vertelling vanuit de onschuld van de jeugd, tegen de achtergrond van een dramatisch-historische setting: de Manson-moorden. Cline volgt haar internationaal succesvolle debuut nu op met de verhalenbundel Daddy.

Wat opvalt aan Daddy is dat geen van de tien korte verhalen deze titel draagt; zodat een verklaring van de titel zou kunnen zijn dat het overkoepelende thema van de bundel de man als vader zou kunnen zijn; tegelijk of afwisselend de betrouwbare vader die geborgenheid biedt en de vader als personificatie van de man met macht. Anderzijds: daar gaan zeker niet alle verhalen in Daddy over. Openingsverhaal Een generaal met pensioen heeft niets meer te doen wel. Een familie komt bijeen met Kerstmis. De kinderen wonen niet meer thuis, maar gaan een ‘gezellige’ Kerst beleven. Vader John is een mismoedige man op leeftijd die meer opheeft met Zero, hun Jack Russell met een pacemaker, dan met zijn kinderen.

Wat viel er toch makkelijk een sluier tussen hem en deze groep mensen die zijn gezin vormden. Ze werden aangenaam onscherp, zo vaag dat hij in staat was om van ze te houden.

In ‘Los Angeles’ is het Alice, die eigenlijk actrice wil worden, maar werkt in een flagshipstore waar goedkope, hoerige kleren wordt verkocht. En daar komen verkeerde mannen op af. In ‘De nanny’ is Kayla ondergedoken omdat ze een relatie onderhield met een beroemde Hollywood-acteur voor wiens kind ze nanny is. In ‘Arcadie’ woont en werkt Peter op en fruitkwekerij. Hij woont daar samen met Heddy, maar moet opboksen tegen haar vileine broer Otto – die een incestueuze relatie met Heddy blijkt te hebben. En dan ‘A.S.L.’, dat staat voor age, sex, location, waarin de nare Thora in een kliniek zit voor seksverslaafden, omdat ze verslaafd is aan chatrooms. Het zijn alle vervreemdende verhalen, waarin de schrijfster het haar personages niet gemakkelijk maakt; eerder obstakels opwerpt.

Cline zet steeds met een paar penseelstreken het vertrekpunt van een verhaal neer. Gaandeweg krijgt de lezer steeds meer te weten, al dan niet vanuit het perspectief van een betrouwbare verteller. Het zijn vooral projecties van vaak jongvolwassenen op wat er gebeurt of wat er is gebeurd, zonder besef van de realiteit. Relaties hebben volgens Cline dan ook altijd dubbele bodems. Of er ontbreekt iets aan. Dit ambigue karakter – relaties zijn projecties – lijkt dan ook het samenbindende thema, vergelijk ook De meisjes, van Cline’s werk. Dit blootleggen, zonder op zoek te gaan naar betekenis en de zin van alles, is de modus operandi in haar uitstekend geschreven verhalen. Je gaat gewoon weer een nieuwe liefde ontwikkelen voor het korte verhaal. Zoals eerder ook met de verhalen van pak ‘m beet, Raymond Carver, F.B. Hotz of Hermine de Graaf.

Wiebren Rijkeboer

Emma Cline – Daddy. Vertaald door Tjadine Stheeman en Ariane Schluter. Lebowski Publishers, Amsterdam. 236 blz. € 22,99.