Geen wraak, wel een bevrijding

Liegen zul je van Jeffrey Dral is goed geschreven. Misschien niet voor de literaire fijnproevers die genieten van krullende zinnen, originele metaforen en eigenzinnig taalgebruik. Voor hen verschijnt er genoeg literatuur. Liegen zul je vertelt heel indringend, zo indringend dat je af en toe het boek moet wegleggen, hoe twee mannen een jongen inpalmen en seksueel misbruiken. Dral vertelt uit zijn eigen ervaringen, dus er staat geen ‘roman’ op het omslag en de hoofdpersoon heet gewoon Jeffrey. Toch staat er in de disclaimer vooraf (onder de trigger warning wat je allemaal te wachten staat):

Ik wil benadrukken dat dit boek niet is bedoeld als wraakschrift of een uiting van rancune. Hoewel ik heb geprobeerd om de feiten en gebeurtenissen zo nauwkeurig mogelijk weer te geven, moet worden opgemerkt dat sommige details, zoals bijvoorbeeld de namen van de personages, zijn veranderd om de privacy van betrokkenen te beschermen.

De disclaimer vooraf is natuurlijk bedoeld om rechtszaken te voorkomen, maar ik hoop dat iedereen in de schaatswereld waarover Dral het heeft (hij was een groot talent bij het kunstschaatsen) weet wie er bedoeld wordt. William, schaatscoach, en diens vriend Tom palmen de zestienjarige jongen in, die wel geïntrigeerd is door het homostel en dwingen hem, bij een logeerpartij, tot zijn eerste seksuele ervaring met mannen. ‘Dwingen’ is niet het goede woord, want Dral beschrijft precies hoe geraffineerd hoe ze vanuit complimenten en aanrakingen verder gaan. Verwarring, verliefdheid, gehechtheid, maar ook ongemak en de constante gedachte dat hij gebruikt wordt in wat zij een driehoeksrelatie noemen, leidt tot achterdocht en weerzin bij de te jonge Jeffrey. Waarom moet hij over de relatie liegen en de appjes en foto’s verwijderen als ze hem als partner zien?

Vooral de leugenachtigheid tegenover zijn ouders en vrienden staat centraal. Die leugens worden een steeds grotere last naarmate William en Tom meer beslag op het leven van Jeffrey leggen. De emotionele druk die ze op de jongen leggen en de continue manipulatie om seks te hebben, ondanks de tegenwerpingen van Jeffrey, zorgen ervoor dat hij in de periode na deze mannen, last blijft houden van de relationele houdgreep waarin ze hem gedwongen hebben. Ik had niet eerder een boek gelezen waarin dat misbruik en de jarenlange naweeën ervan zo navoelbaar waren opgeschreven. Dat komt misschien juist door een onopgesmukte, recht voor zijn raap-stijl en de vele details van de emotionele chantage die Jeffrey moest ondergaan.

Tot een rechtszaak tegen de twee is het wegens gebrek aan bewijs niet gekomen. Het schrijven van Liegen zul je is dan misschien geen wraakpoging voor Dral, zijn wraak is echter dat hij zichzelf bevrijdt van zo’n zwaar verleden door alles van zich af te schrijven en daarmee andere jongens kan waarschuwen voor dit soort mannen. Er is misschien gebrek aan bewijs, maar dit boek overtuigt mij volledig van de schuld van de twee mannen.

Coen Peppelenbos

Jeffrey Dral – Liegen zul je. Volt, Amsterdam. 400 blz. € 18,99.

(foto via het Instagramaccount van Jeffrey Dral)