Nieuws: Hans Vervoort reageert op Hans Vervoort-prijsgenomineerde Lena Kurzen die liever ‘die’ gebruikt dan ‘zij’
Schuilhuisje van Lena Kurzen staat op de shortlist voor de Hans Vervoort-prijs 2025. In het juryrapport van Bart Leemhuis, Sholeh Rezazadeh en voorzitter Arjan Peters staat:
Pandemieroman waarin de ik-verteller een verhouding heeft met een oudere man die een vreselijk geheim met zich meedraagt. Vlot, staccato en met een apart gevoel voor humor weet Kurzen (1982) de lezer vaardig om de tuin te leiden, en ze dirigeert hem al even moeiteloos naar een onverwachte ontknoping.
Kurzen prefereert echter de voornaamwoorden die en diens en liet dat weten aan de organisatie. Op de site is de tekst aangepast. De tekst is ook aangepast op de Facebookpagina van Hans Vervoort die er nog een eigen gedachte aan wijdt:
Pandemieroman waarin de ik-verteller een verhouding heeft met een oudere man die een vreselijk geheim met zich meedraagt. Vlot, staccato en met een apart gevoel voor humor weet Kurzen (1982) de lezer vaardig om de tuin te leiden, en die dirigeert hem al even moeiteloos naar een onverwachte ontknoping.
N.B. Op verzoek van de auteur is in bovenstaande tekst ‘ze’ veranderd in ‘die’, waardoor het nu kan lijken dat de tuin de lezer dirigeert in plaats van de auteur.
Ook is het denkbaar dat met ‘die’ de lezer wordt bedoeld, maar wie die zou dirigeren is dan volstrekt onduidelijk. Er zou toch eens goed nagedacht moeten worden over een stylistisch [sic] bruikbaar alternatief door personen die niet met hem of haar aangeduid willen worden. Dat is hun goed recht, maar zorg dan voor een woord dat geen verwarring schept. Want ‘die’ en ‘deze’ of ‘hun’ en ‘hen’ zijn echt niet goed bruikbaar. HV)
Al eerder bleek dat de jaarlijkse prijs ‘voor verhalend proza van neerslachtige en toch opbeurende aard’ wat problemen heeft met voornaamwoorden.
Op 22 april wordt bekend wie de prijs heeft gewonnen.
Ik vind het een geruststellend idee dat de jury(voorzitter) van deze prijs echt ALLES weet. Al vraag ik me wel af waarom mensen zich, in de hoop een prijs te winnen, zo veel laten welgevallen…
Dank voor het signaleren van de schrijffout. Ik heb het gecorrigeerd naar ‘stilistisch’. Als je bejaard bent, zoals bij mij al enige tijd het geval is, maak je helaas dit soort fouten. Gelukkig is er dan altijd wel ergens een Peppelenbos om je daar fijntjes op te wijzen.
Mag ik Chretien Breukers er op attenderen dat de voorzitter van de jury van de HV-prijs Arjan Peters is? En die heeft niets van doen met mijn Facebook-commentaar op het gebruik van ‘die’ iov hij of zij. Het lijkt mij prima als er een alternatief gebruikt wordt voor mensen die zich geen ‘hij’ of ‘zij ‘ voelen, maar bedenk dan een voornaamwoord dat niet de misverstanden oproept waar het gebruik van ‘die’ toe leidt. In principe is elk woord goed dat niet al een functie of betekenis in onze taal heeft. Een goed idee hierover zou een betere reactie geweest zijn dan de zure opmerking die Breukers nu plaatst.
Als je nou net wat verder kijkt dan je neus lang is, is de zin zonder enige moeite (behalve dat verder kijken) vlotjes te herschrijven als ‘Vlot, staccato en met een apart gevoel voor humor weet Kurzen (1982) de lezer vaardig om de tuin te leiden en dirigeert hem al even moeiteloos naar een onverwachte ontknoping.’ Herschrijven is herSCHRIJVEN, niet het ene woordje vervangen door het andere (en dan klagen dat dat woordje tot verwarring leidt).
Antwoord aan Onno: je hebt volkomen gelijk. Maar hier heeft kennelijk de jury niet aan gedacht en de auteur ook niet die er de jury om vroeg. Ik signaleer alleen dat er een stilistisch probleem kan ontstaan als je zonder enig bedenken het woord ‘zij’ vervangt door ‘die’. Ik ben toch maar niet zelf aan sleutelen aan de tekst, anders krijg ik daar – terecht – commentaar op: waar bemoei je je mee.. Ik hou me liefst geheel buiten wat er omgaat bij dit prijs-gebeuren. Het draagt mijn naam en daarom zet ik zo’n shortlist jury-rapport op mijn FB-pagina. Maar ik kon niet nalaten er toch deze opmerking bij te zetten. Dom van mij, want dan pikt Tzum het weer op en krijg ik deze commentaren voor mijn kiezen.
Nou heeft de boodschapper het weer gedaan.