Een aandoenlijk horkje

Je houdt je hart vast als je Doeschka Meijsing op radio en televisie hoort praten over haar roman Over de liefde. Die gaat namelijk over de depressie waar de hoofdpersoon Pip in terechtkomt nadat haar vriendin Jula haar verlaten heeft voor een man. Meijsing steekt niet onder stoelen of banken dat haar relatie met Xandra Schutte model heeft gestaan voor dit verhaal.

meijsing over de liefdeDe vrees dat dit een afrekening wordt binnen het lesbische milieu is niet terecht. Natuurlijk krijgt de nieuwe minnaar de nodige sneren en probeert Pip Jula uit haar omgeving te bannen, een bizar ongeluk gooit echter roet in het eten. Een vrachtwagen dreigt twee vrouwen op het trottoir te overrijden en door een ferme duik weet Pip een reddingsactie uit te voeren en zichzelf te verwonden. Daardoor raakt ze afhankelijk van haar vrienden en haar ex die over haar komt moederen.

De roman wordt vanaf dat moment ook op een hoger niveau getild, want Pip kijkt terug op haar drie grote relaties en op de eerste grote, onbereikbare liefde in haar leven: Buri Vermeer de gymjuffrouw op de katholieke meisjesschool. Zij is een van de dames die ze met haar duik het leven redt. Met haar drie broers (met Geerten Meijsing herkenbaar als jongste) keert ze ook letterlijk terug in de tijd. Ze gaan namelijk naar het vakantiehuisje van hun jeugd in Italië om na de dood van hun vader orde op zaken te stellen.

Al eerder heeft Meijsing semiautobiografische romans geschreven waarin haar eerste liefde en haar familieleden voorkomen, maar deze keer lijkt de noodzaak voor het boek urgenter te zijn dan voorheen. Schaamte is een terugkerend element in het boek: de schaamte om achtergelaten te worden, om ingeruild te worden voor een man. Die schaamte moet ongedaan gemaakt worden en dat kan alleen door na te denken over wie je bent en waar je vandaan komt en door onder woorden te brengen waardoor die relaties zijn stukgelopen.

Meijsing creëerde daarvoor Pip, die zich morrend en grommend door het leven slaat. Een aandoenlijk horkje dat vrienden schoffeert, haar broers kan manipuleren en in de loop van het boek nogal boude uitspraken doet onder meer over het homohuwelijk waarin een echo te horen is van Kellendonks Mystiek lichaam. ‘Maar waarom liep het altijd uit op een imitatie, een imitatie over the top ook nog eens? Ik had bedacht dat het was omdat de homoseksuele mens nu eenmaal, aangezien zij zich niet voortplant, de taak heeft de versiering van de schepping te zijn, het broodnodige overbodige.’

Mooi geformuleerd en je leest continu van die mooie zinnen. Het is de verdienste van Meijsing dat ze van zo’n onderwerp een roman heeft gemaakt die persoonlijk is, maar nergens larmoyant of klagerig overkomt. Een roman die tot nadenken stemt en humoristisch is. Dit is gewoon goede literatuur.

Coen Peppelenbos

Doeschka Meijsing – Over de liefde. Querido, Amsterdam, 237 blz. €18,95.

Eerder verschenen in de Leeuwarder Courant, 29 februari 2008.