Frivool

Aan het eind van de week barst de Boekenweek weer los. Herman Koch was vrij in het kiezen van het onderwerp van zijn Boekenweekgeschenk, maar Connie Palmen moet in haar Boekenweekessay een link leggen met het thema: ‘Verboden vruchten’. Zodra het thema van de Boekenweek bekend wordt gemaakt duiken uitgeverijen in hun archieven om winkeldochters op te poetsen en opnieuw in de etalage te zetten. Meestal komt er ook een stortvloed aan bloemlezingen over het thema los die in de week na de festiviteiten direct overgeheveld kan worden in de bakken voor de uitverkoop.

Dit jaar heeft actrice en presentatrice Katja Schuurman een bloemlezing samengesteld met de verrassende titel Verboden vruchten. Publiciteit gegarandeerd en de boekhandel kocht het ferm in. De combinatie BN’er en wat geiligheid kan zomaar een bestseller opleveren. ‘Laten we meer neuken,’ verkondigde Schuurmans op televisie, niet uitleggend hoe je tegelijkertijd horizontaal kunt recreëren en een bladzijde kunt omslaan in Dante.

Auke Hulst heeft in een wereld vol Brexit, Trump en opkomend extremisme wat moeite met het thema van de Boekenweek schreef hij op de site Hebban: ‘Boekenweekthema’s hebben meestal niet veel om het lijf, maar als zich de afgelopen jaren nou één moment heeft voorgedaan om de boekenweek aan te grijpen om te laten zien dat literatuur relevant is, dan was het nu. In plaats daarvan kiest het CPNB, de promotieclub die de Boekenweek organiseert, voor een misplaatst frivool thema.’ Het pleidooi van Hulst is niet helemaal gespeend van enig eigen belang, want hij heeft net de verhalenbundel Als dit zo doorgaat samengesteld waarin geëngageerde verhalen staan van 23 verschillende schrijvers. Hulst heeft het boek in recordtempo op de markt gebracht en dat laat zien ‘dat de literatuur midden in de maatschappij staat.’ Je kunt je afvragen of elke schrijver zo geëngageerd is en of dat engagement wel gelijk is. Het engagement van schrijvers als Gerard Reve en Willem Frederik Hermans kwam bijvoorbeeld niet zo overeen met het engagement van Theun de Vries, om even een duik in het verleden te nemen. Daarnaast, zijn er nog mensen die naar schrijvers luisteren? Een auteur behoort tot een gemarginaliseerde beroepsgroep die meestal dient ter opfleuring van tv-programma’s zolang ze het maar niet over de inhoud van hun boek hebben. Ik zag Auke Hulst jammer genoeg niet aanschuiven aan een talkshowtafel.

De hoofdredacteur van Hebban, Sander Verheijen, facebookte nog: ‘Laat die geile verhalenbundel van Katja liggen en pak dat boek dat wel ergens om en over gaat.’ Een oproep die aan dovemansoren is gericht in televisieland. Ze dansen liever op de vulkaan. En die schrijvers gaan komende vrijdag gewoon dansen in Paradiso. En daarna neuken.

Coen Peppelenbos

Deze column stond eerder in een iets andere vorm in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 18 maart 2017.