Ik haal eruit wat erin zit

De muziek start triomfantelijk zodra haar neus weer boven water is en iedereen zingt hard mee: ‘Was mij in het bloed van het Lam, en witter dan sneeuw zal ik zijn.’

Judith Mulder is aanwezig bij de doop van haar zus Daniëlle en hoewel Judith afstand gedaan heeft van haar geloof laat deze gebeurtenis haar toch niet onberoerd.

Ik voel iets opkomen, ik word misselijk en warm. Het is maar het jeugdsentiment van die liedjes, denk ik, suffige emoties. Of is het toch meer dan dat? Van alles wat ik tot m’n twaalfde als waarheid had vereerd en daarna verlaten, was dit mijn grootste verlies, besef ik: de mogelijkheid om met steun van hogerhand opnieuw te beginnen. De schone lei, een blanco vel, witter dan sneeuw. Een nieuwe start zonder ballast, je schepen achter je verbranden zonder dat het stinkt.

En dat is dus precies wat Judith Mulder in Witter dan sneeuw meerdere malen probeert: al het oude achter zich laten om met frisse moed haar neus achterna te gaan en op die manier weer een nieuwe start te maken. Ze rent op haar achttiende het huis uit in de armen van John, vervolgens stort ze zich halsoverkop in een huwelijk met Remco om ook daar weer van het ene op het andere moment een punt achter te zetten.

Maar een nieuwe start maken, blijkt nog helemaal niet eenvoudig. Het is vrijwel onmogelijk om je schepen achter je te verbranden zonder dat het stinkt: je neemt je verleden altijd mee. Je kunt datgene wat geweest is wel een tijdje toedekken, maar uiteindelijk kom je jezelf toch altijd weer tegen. En daar loopt Judith ook tegenaan: ze breekt een aantal maal met haar verleden, maar dat verleden haalt haar uiteindelijk ook weer in.

Is Witter dan sneeuw daarmee een troosteloos boek? Helemaal niet. Waar in veel romans over een breuk met het geloof nogal rigoureus wordt gebroken, blijft Judith Mulder in verbinding staan met haar familie. Aan het eind van de roman gaat Judith zelfs in gesprek met Natasja, de nieuwe partner van haar ex, de vader van haar kinderen. En deze Natasja biedt haar nieuwe inzichten aan.

‘Dat betekent niet dat jij dezelfde bullshit in je leven moet halen. Een mens kan ook gewoon zeggen: ja, het is allemaal zinloos, maar ik haal eruit wat erin zit. Ja, het is leeg, maar ik deal ermee. Misschien is dat veel sterker. Niet steeds weer iets verzinnen om de leegte op te vullen, het ene gat met het andere dichten.’

Witter dan sneeuw is verdeeld in drie delen: Zuid, Noord en West. Deze delen zijn te koppelen aan de plaatsen in Rotterdam waar het personage dan woonachtig is. Voor Rotterdammers is die link ongetwijfeld snel te leggen, noordelijke recensenten hebben daar wel een podcast voor nodig. Qua stijl kenmerkt het boek zich door veel dialogen, direct taalgebruik en niet te lange zinnen. Witter dan sneeuw is al met al een boek dat vlot leest en Judith is een personage dat je, ondanks alle onhandige keuzes, toch in je armen kunt sluiten.

Cilla Geurtsen

Michelle van Dijk – Witter dan sneeuw. Uitgeverij Kleine Uil, Groningen. 240 blz. € 22,50.